(од книгата „Патување од Јас-Градот во Ти-Градот” од Мирисини Вигипулу)

Пред да ја посети палатата на кралицата, Пркос му предложи на својот брат да тргнат заедно на пат. Надмен беше три години постар од него, но, по се изгледа не го делеше неговото воодушевување. Мене ми е тука сосем добро–говореше. „Јас-Градот е најубавиот град. Зошто да се мачиме без причина?” Од друга страна, неговата сестра Амбиција сакаше да оди со него, но родителите не и го одобрија тоа, затоа што била сеуште мала. Така Пркос, откако ги сослуша советите на кралицата, тргна сам на голем пат.
Веќе три дена Пркос чекори сам кон непознатата цел. Помина ридови и долини, но не виде никаков град ниту луѓе. Тргна на пат исполнет со очекувања да доживее авантури, но полека го исполнуваше разочарување. Му недостасува неговиот убав град, кого што го напушти, и се прашува дали Ти-градот е вреден на толкавите маки и труд. Срцето му го зазема тага. Квечерината полека започна да слегува. Се спушта низ еден планински венец барајќи сигурно сокровиште за да преноќи. Одеднаш му се причинува дека чувствува мирис на палеж. Гледа дим кој на извесна оддалеченост се подига зад некои дрвја. Го забрзува чекорот и размислува: кој ли го запалил тој оган? Сигурно некој човек. Приближувајќи се, здогледа влез во една пештера и некој како седи пред неа. Потрча полн со возбуда. Не верува на сопствените очи! Еден старец со долга седа брада седи пред огнот и се чини дека нешто готви.
-Старче, старче!-извикува Пркос трчајќи.
 Старецот станува и му дава знак со раката да се приближи. Пркос стигнува до него задишан. Потреперува со целото тело.
 -Добредојде, добредојде!
 Старецот го фаќа за рамената и го става да седне на една пенушка покрај огнот.
 -Одмори се! Смири се малку, па потоа ќе разговараме.
Го покрива со старо, изветвено ќебе и му дава вода.
 На Пркос му треба време да ја поврати снагата. Помалку поради радост што по три дена повторно виде човек, помалку поради трчањето и вознемиреноста! Прв пат му се случува да му се тресат вилиците и да неможе да изусти ни збор. Го посматра старецот како смирено продолжува да готви. Примети дека тој ни малку не се изненади што го гледа. Помисли дека го очекувал. Старецот вади од лонецот риба и ја сече на два дела. Ја  тура супата во две дрвени чинии.
 -Затоа денес уловив голема риба, бидејќи очекував гостин. Рибата е речна, ќе ти се допадне.
 Пркос беше толку гладен така што и варен камен да му понудеа, ќе му беше вкусен. Јадат молкум. Со топлото јадење и друштвото на старецот, полека се смирува. Но, чудно му е што тој ништо не го прашува.  Зарем не е љубопитен да дознае како едно дете доспеало во оваа пустиња? Одлучува прв да ја прекине тишнита.
 -Го барам Ти-Градот. Дали можеби си чул за него?
 Старецот се насмевнува и клима со главата.
 -Знам по нешто, знам по нешто.
 Пркос скока на нозе, го фаќа за рамиња и го тресе.
 Зборувај, деденце, зборувај брзо! Блиску ли е? Што знаеш за него?
 -Гледам, јадењето те поткрепи целосно. Седи!
 -Мислиш дека ми е до седење? Треба да дознаам сега, вееднаш!Трагам веќе три дена, а ништо не најдов.
 - Сто и три дена да трагаш, пак нема ништо да најдеш!
 -Зошто?
 -Затоа што не трагаш на прав начин.
 Пркос престана да скока и седна.
 Чуј, старче, кажи ми го тоа што треба да ми го кажеш, кажи ми! Јас нема да се вратам во Јас-Градот ако не го најдам Ти-Градот. Добив упатства од мојата кралица.
 Старецот се насмевнува.
 -Ако ги следиш упатствата од твојата кралица, биди сигурен дека нема да го најдеш Ти-Градот, ни за сто години!
 Пркос скокна сиот зацрвенет, како да го каснала оса.
 -Ги почитувам твоите години, старче, но ти забранувам грдо да зборуваш за мојата кралица.
 -Бидејќи гледам дека си многу уморен, подобро легни да спиеш, па наутро ќе зборуваме.
 -Неможам никако да спијам!
 -Па добро! Тогаш јас прв ќе појдам на спиење. Дојди да ти покажам каде ќе спиеш!
 Пркос се тресе од гнев, но се труди да го прикрие тоа. Влегуваат во пештера. Толку е мала што во неа едвај застануваат двајца луѓе. На едниот крај е прострена рогозина.
 -Ти легни тука и покриј се со ова ќебе-му говори старецот.
Пркос сака да го праша старецот каде ќе спие тој, бидејќи не гледа друга рогозина. Но, сепак се премислува затоа што гневот сеуште не му поминал. На крајот од краиштата, тој е гостин, а покрај тоа и дете. Старецот нека прави што сака.
 -Добра ноќ, дете мое!
 -Добра ноќ!-му одговора намуртено.
„Ах, кога би можел малку да поспијам!”-размислува. „Штом зазори, ќе станам и че заминам. Јас самиот ќе го најдам Ти-Градот. Никој не ми е потребен. ”
 Бидејќи некое време се вртеше како чигра, накусо го фати сон. Кога ги отвори очите, сеуште беше мрачно, а старецот го немаше. Излезе од пештерата  го виде како седи на еден камен и го посматра небото. Му се приближи. Сега, бидејќи гневот му помина, сака да му се обрати, но не знае како.
 -Има ли уште многу време до разденување?
 -Не толку. Заминуваш?
 -Сеуште не заминувам. Си помислив, можеби би сакал да разговараме за вчерашната тема?
 -Како што сакаш!
 -Старче, сакам да ме сослушаш и да ми помогнеш!
 -Дете мое, на сите им помагам, никого не одбивам, затоа што треба да знаеш, на човекот му се потребни дури и мравките.
 -Но, сношти не сакаше да ми помогнеш!
 Вчера поради брзаницата беше нервозен, се налути, па беше невозможно да се разговара. За разговор потребен е мир. Најдобар лек против гневот е молчењето. Инаку, во гнев можеш да изговориш непријатни зборови.
 -Имаш право! Денес сум посмирен. Вчера веројатно уморот беше виновен.
 -Сигурно тоа беше во прашање.
 -Значи, кажи ми старче, што знаеш за Ти-Градот?
 -Дете мое, Ти-Градот е најуавиот град кој постои на светот.
 -Поубав од Јас-Градот? Не верувам во тоа!
 -Биди трпелив и сослушај ме. Во тој град нема високи бедеми и ниту големи куќи. Неговата убавина се огледа во нешто друго. Но, никој неможе да влезе во Ти-Градот ако пред тоа не помине низ еден мал, низок премин кој личи на тунел.
 -Јас сум мали и сигурно ќе поминам.
 -Мислам дека сепак си превисок.
 -Па, тогаш ќе ја наведнам главата!
 -Е, токму тука е тајната. За да поминеш низ преминот, не е доволно само да ја наведнеш главата. Прво мораш да го намалиш своето ЈАС.
 -Старче, сега ме збуни!
 Старецот се смее.
 -Гледај, едноставно едноставно ќе ти го објаснам тоа. Што ти рече кралицата пред да тргнеш на пат?
 -Каде и да се наоѓам, што и да правам, секогаш да велам „Прво ЈАС”.
 -Е, гледаш! За да го пронајдеш Ти-Градот, треба да го правиш баш спротивното. На прво место да ставаш ТИ, прво благобитието на другите! Да говориш како твојот ближен е ист како и ти, дури и подобар. Кога тоа ќе го преведеш од зборови на дела, твоето ЈАС ќе се намали.
 - И ќе можам да поминам низ тесниот премин?
 -Ќе поминеш без напрегање. А ако влезеш во Ти-Градот, дури тогаш
ќе видиш! Нема да сакаш повеќе да си отидеш оттаму.
 -Ти мора да си оттаму. Зошто си отиде?
 -Не си отидов. Едноставно, живеам овде за да го покажам патот на оној што бара.
 -Дали е далеку?
 -Можеби е и многу блиску. Од тебе зависи.
 -Како мислиш?
 -Додека одиш кон Ти-Градот, внимавај на своите мисли и размислувања. Секогаш мисли на добро! Се додека така постапуваш, патот ќе ти биде без препреки. Но, ако размислуваш за лошо, ќе ти биде напорно и ќе се заморуваш без причина.
 -Дали е тоа сѐ?
 -Дали ти се чини лесно или тешко?
 -Премногу е лесно!Е, да го знаев ова од почеток! Сега ќе бев во Ти-Градот.
 -Подобро некогаш, отколку никогаш!
 -Попотлно се раздени. Јас би тргнал.
-Прво касни нешто, па потоа оди.
Додека Пркос јаде, старецот му подготвува малку храна за попат.
-Непотребно е тоа што го подготвуваш, старче. Јас, ако не за ручек, ама барем за време на вечерата сигурно ќе бидам во Ти-Градот. Што велиш ти?
 -Се надевам. Но, за секој случај, понеси го тоа со тебе.
Штом сонцето се појави зад ридот, старецот го испрати Пркос.
 -Среќен ти пат, дете мое!
Многу ти благодарам старче, на сѐ што ми кажа!Ќе сакаш ли накусо сѐ да ти повторам, за да видиш дали сум запомнил?
 -Те слушам!
-Над се го ставам благобитието на ближните и секогаш размислувам за добри нешта. Така се намалува моето ЈАС, и влегувам во Ти-Градот.
 -Сѐ си запомнил убаво. Со мојот благослов, тргни со здравје!

-(продложува)

Извор: „Из Ја Града у Ти Град” (издание на Беседа-Нови Сад 2007 година)

 Подготви: Маја Белева
 
 17 август 2012-то  Лето Господово