Скопје, 16 септември 2009(МИА) - Македонската академија на науките и уметностите денеска ја промовираше првата национална „Македонска енциклопедија“, која по неколкугодишна работа на Лексикографскиот центар и на околу 260 соработници под водство на главниот редактор - академик Блаже Ристовски, е објавена годинава со финансиска поддршка на Владата.
Водејќи се од критериумот за објективност, редакцијата научно верификувала голем број факти, кои се содржани во две книги (А-Љ и М-Ш) со вкупно 1.671 страници. Изданието има над 9.000 одредници за личности, појави, настани, придружени со над 5.000 илустрации.
Неговото излегување го поздрави премиерот Никола Груевски, кој истакна дека тоа го сублимира сознанието на современата македонска научна мисла за комплексниот лик на земјата, народот и државата.
- Проектот можеби не е приказ на целокупниот живот и развиток на Македонија, но ова дело автентично го скенира македонското гледиште за културното и национално-политичко минато и сегашност и претендира да стане објективна, интегрална информација за нас и нашата земја, рече Груевски. Тој е уверен дека со својат објективистички пристап и научна аргументација ќе придонесе „за авторитетна презентација на македонската вековна опстојба на овој конгломератен етнокултурен балкански простор и вистината за нас во минатото“.
За концепцијата и историјатот на публикацијата зборуваше академик Ристовски. - Се обидовме да направиме сублимација на милениумскиот развој на нашата земја и цивилизациските епохи во историскиот од на еден народ. Тоа се милионски синтетизирани податоци, факти и аргументи за легитимитетот на Македонија во историјата и во современоста, рече Ристовски.
Претседателот на МАНУ Георги Старделов истакна дека таа е прва македонска енциклопедија ослободена од туѓи историски наслојки и толкувања, која резултира од принципот на мултикултурализмот, а не од етноцентризмот, дека не е само енциклопедија на македонскиот народ, туку и на македонската држава, со претставување на личности, појави и настани на сите етнички заедници во државава, а посебно на албанската и турската.
Комплексниот труд, според Старделов, ќе ги обезвредни балканските провинцијални анахронизми и рецидивите од минатото, во однос на статусот на Македонија на Балканот и во денешна Европа, и ќе биде релевантен македонски историски, политички и културен компас.
За академик Гане Тодоровски, пак, Енциклопедијата е информативен максимум досега објавен во Македонија која, како што рече, излегува во вистинско време.
- Таа излегува во време на обновени, системни и жестоки негации, напади, навреди, понижувања, обвинувања и омаловажувања.... Објавувањето на Енциклопедијата, првпат во име на национална и престижна државна институција, ќе успее троа од троа да ги смири инертните наши непромислени и традиционални противници, на кои сме им до денов денешен трн во окото, рече Тодоровски.
Академик Владо Камбовски на промоцијата истакна дека книгата не е за делби и спорења. - Со целиот свој текст, со секоја своја одредница таа учи на спротивното - на хармонија, толеранција, заедништво. Ги учи денешните и идните генерации на основното сознание дека идејата за Македонија, денес олицетворена низ Република Македонија, си провејувала пат низ долгото и мачно историско минато, токму со силата на културата на толеранција и заедништво и дека никому денес не му е дадено правото да ја дели и распарува таа цврста градба, рече Камбовски.
МАНУ планира „Македонската енциклопедија“ да ја објави во проширено издание со повеќе томови, во кое ќе биде опфатено се што во овие два тома не е опфатено или е пропуштено, а потоа да ја преведе на англиски јазик. хс/паг/15:13
