Духовен Азбучник

Нашата цел е Царството Божјо. Затоа треба да најдеш сила да ѝ простиш на својата жена ако погрешила, да ја прифатиш и поткрепиш, дури и ако паднала. Тука те сакам, но дали си вистински јунак и капетан, ќе се покаже во бурата. Лесно е да колеш и бесиш. Коли и беси – што е полесно од тоа? Но, во бурата ќе се види каков си, дали во тој час можеш да бидеш силен и да го поткрепиш другиот човек. Ова е толку чувствителен момент.

Троичниот Бог не е апстрактен Бог, не е некаква виша сила, како што велат некои кои сакаат Бог да биде некаква виша сила. Знаете ли зошто сакаат да биде виша сила? За да прават што си сакаат, затоа што еден таков бог, кој е виша сила, не може да има личен однос со човекот и таа виша сила не го занима човека. Таа е нешто таму далеку, зад облаците, бог кој си ја гледа неговата работа, а ние нашата. Додека, пак, нашиот Бог, вистинскиот и жив Бог, е Личност, Битие, Бог на Црквата, на Евангелието, Света Троица.

 Но, дали светиите и светите се само отаде фреските? Дали светоста се чува неповредена така заградена само во храмовните ѕидини? Дали само житијните слова се единствените кои говорат за од Бога даруваната светост постигната со исклучителни подвизи или маченички сведоштва? Тие секако дека ја крепат душата и ја засилуваат верата, но што кога ќе го согледаме и споредиме нивното житие и нашиот живот и животот на оние кои живеат со нас?

 Главна духовна особина на отец Јован за мене секогаш беше не само дарот на расудување, туку и непоколебливата вера во себлагата и совршена Божја промисла, која што ги води Христијаните кон спасение. Во една од книгите на отец Јован како епиграф беа одбрани зборовите кои што тој често ги повторуваше: „Најважно во духовниот живот – е вербата во Божјата промисла и расудувањето со совет“.

Така, вистинската цел е љубовта кон Бога. И ако ја постигнеме, тогаш сите други нешта го заземаат своето правилно место и човекот не се измачува. Да кажеме дека имаш тежок брак, сопругот те измачува, свекрвата исто така и ти доаѓа да напуштиш сѐ. Ако се анализирам себеси, ќе видам дека причината е длабоко во мене, имено, дека не Го љубам Бога. Да Го љубев Бога целосно и да бев свесна дека целта на мојот живот е љубовта кон Него, тогаш проблемите во мојот брак, здравјето, работата, финансиите, дури и фактот дека стареам...

Ако некој од умор, или од душевно растројство е наклонет кон гнев, раздразливост, немир, единствено кротоста може да го смири во неговата растроеност. Опоменувајте се за Божјото присуство насекаде. Затоа, задолжително молете се наутро, во текот на денот и пред заминувањето на почивка. Задолжително постете во среда и во петок, за да не Го навредите Оној, Кој е секаде присутен.

Самиот лик на Богомајката објавува бескрајно спасение, сострадалност, грижа и доверба, сила и смирение, чистота и убавина, љубов и победа на љубовта. Небозрачната светлина со која сјае Нејзиниот лик го осветлува и овој празник, на кој човекот веднаш сфаќа дека смртта е всушност чин на животот. Црквата никогаш во смртта на Богомајката не почувствувала страв, ниту...

За љубовта, пак, можеме да кажеме дека е најмоќната сила на човечката душа, затоа човекот треба исто толку да внимава да ја активира на правилен, бестрасен и свет начин. Ако душевната сила на љубовта се активира на страстен начин, тогаш постои опасност човекот да ги претвори во идол различните нешта што ги сака: идеологии, философии итн., и потполно да им се предаде, бидејќи карактеристика на љубовта е да се предадеш на тоа што го сакаш.

Петровите солзи на покајние (Мт.26,75) ќе бидат јасен показател на сите Свети Отци низ вековите подробно од лично искуство на животот во Христа за пројавување на Светиот Дух во нивните личности преку покајничките солзи, или како што вели свети Јосиф Спилеот, треба да имаме трпение и покајние до самата смрт, за кого неговите духовни чеда посведочиле дека од неговите солзи со часови се натопувала земјата, а и самиот старец пак сведочи за некои негови претходници, сведочејќи го на тој начин преданието на Црквата. Подвижничкиот етос на отците,...

 Следењето на својот пат му дава на човекот чувство на мир, а при дејствување на благодатта, кога се уриваат сите противречности – голем спокој и внатрешна слобода, како во човекот да се проширило срцето (на духот веќе не му е тесно во срцето). И уште – чувство на радост. Туѓиот пат ретко донесува радост. Духовната радост може да биде присутна и при длабоко покајание на човекот. Тоа не е емоционална земна радост, туку мир во срцето, озарен со топла светлина.

Кога човек има макар и малку љубов во себе, макар малку радост и малку мир – ако тоа е од Бога, во Него се создава чувство на полнота. Тогаш не чувствуваш дека нешто ти недостасува. Во исто време сакаш повеќе, но го немаш она чувство на недостиг, чувство дека нешто ти фали. Затоа, кога во човекот дејствува законот на Духот и благодатта на Светиот Дух, тој ги чувствува во себеси сите плодови на Духот, а најмногу љубовта.

Она со што треба да се занимаваме, деца мои, е љубовта кон другиот, кон неговата душа.
Сè што правиме, и молитва, и совет и укажувања, да правиме со љубов. Без љубовта молитвата не е полезна,
советот повредува, укажувањето штети и го уништува другиот,
кој што чувствува дали ние го љубиме или не го љубиме и реагира соодветно на тоа.

Ова е дијагноза на т.н. мнение, или високо мислење за себе си кое се карактеризира со надменост, мислење за другите дека грешат, нарочно оние кои се со повисок степен во хиерархијата, со тоа што се држи ставот дека се има подобро решение за проблемите заради своевидното квази искуство кое се користи за аргумент за одржување на мнението.

Како што е неопходно умот да се чува од незнаење, исто така е потребно да се чува и од многубројни празни знаења и љубопитства. Зашто, ако умот се полни со многу знаење, не исклучувајќи го тука ни суетното, непотребното и штетното знаење, ќе стане неспособен да спознае што е добро за наше исправување и усовршување. Затоа спрема земните нешта коишто се дозволени, но не и неопходни, мора да се однесуваш како веќе да си мртов. Сосредоточувај го својот ум во себе и држи го далеку од сите нешта на овој свет.

Во Евангелието се вели, да ги погледнеме птиците небесни и полските кринови, да бидеме воздржани, умерени во јадењето и пиењето, а на крајот од краиштата или почетокот е тоа што Он ни вели, Моето Тело е вистинско јадење, а Мојата Крв, вистинскио питие. Западниот човек, кој е нели во темнина, а од што? Од тоа што ние не пребиваме во светлина, туку се преправаме.

Ајде да го надминеме тоа чувство и да се покаеме. Оваа парабола ме тера на покајание, бидејќи ја чувствувам мојата недоволност, ништожност и пад во врска со ова прашање. И некои мои пријатели, духовници, но и обични верници ми велат дека „ние исто така го чувствуваме тоа толку силно во нашите срца –дека не сме такви какви што треба да бидеме“.

Во тој миг автоматски ми дојде на ум она што треба да го кажам, но потоа ми дојде една друга мисла и си велам: дали тоа што треба да го кажам е она што Бог го сака? Бидејќи тоа „треба“ е она од придобиената импулсивност во животот, од поучувањата, проповедите, порекнувањата, забелешките. И се прашав: Боже мој, така ли сакаш да се однесувам? Да кажам: Дете, тоа што го правиш е грев! Но, потоа си реков: тоа момче ме знае уште од кога имаше три години, има ли смисла да му кажам дека тоа што го прави е добро или лошо?

Забелешките не се убаво нешто, престани да им правиш забелешки на другите луѓе, кој што прави, остави ги луѓето на мир. Пред извесно време беседев на таква тема: „Остави го своето дете на мир!“ Остави го, веќе си го полудела со „добрите“ поуки што му ги кажуваш, со проповедите што му ги изнесуваш, со притисокот –тоа знае што е правилно. Направи го чудото што ти го кажав претходно, промени му го животот со твојата молитва, поглед