Духовен Азбучник

Старецот Сава од манастирот Филотеј ми раскажа дека за време на големиот глад во 1917 година, монасите од манастирот Ивирон, гледајќи дека залихите во нивните магацини се намалуваат, го редуцирале давањето милостиња. Всушност, скржавиот надзорник инсистирал сосема да се престане со давањето милостиња.

Кога говориме за болеста, во предвид ги имаме болестите на луѓе што се исти како нас. И што да правиме со овие болести? Луѓе, „благочестиви“, често ми велат: „Зошто да одам на лекар? Можам да отидам и да го замолам свештеникот да се помоли за мене или да испросам од него помазување со свето масло“

Исто така, во духовниот живот треба да се сетиме дека велиме едно, а одвнатре нѐ гори и мачи друго. Никој не започнал да следи некоја ерес затоа што добил особено просветление и видел дека православната вера не е вистина. На еден човек му починало детето и секташите го нашле во неговата болка, напуштен од неговата парохија, никој не беше го прашал: „Кој си, што работиш, како си?“ Туѓ помеѓу туѓи.

Живееме во време кога низ православниот свет е сè некако испомешано, од едноставноста на христијанството во апостолско време, до привилегираноста во Византија, потоа во Русија, потоа губењто на привилегиите, до сега веќе губењето на едноставноста, а барање на привелегиран статус во општества (секако и нашето) кои сега воопшто и не се христијански, иако се изградени на христијанска основа.

Не е далеку од човекот – моралното битие, а човекот е создание морално. Така е предодреден. Не е создание кое само јаде, пие, чекори исправено, и по нешто зборува, туку создание кое си поставува прашања: „Кој сум?“, „Од каде сум?“, „Каде одам и како треба да живеам?“ Такви прашања само човекот си поставува на себеси.

 „Додека бев искушеник, имав сликарски дар. Во сликањето икони ме обучи еден монах Нил од манастирот Секу. Откако го извежбав цртањето и сликањето со акварели, почнав со мрсни бои. Понекогаш игуменот доаѓаше во мојата ќелија, ме набљудуваше како сликам и тоа му се допаѓаше. Но, мене почнаа да ме искушуваат парите, бидејќи самиот си купував бои и сè што е потребно за

Конечена и истовремено бесконечна цел на човекот е – обожување, кое се остварува само преку благодатта, односно преку силата и делувањето на Божеството. Благодатта е дадена на Црквата. Црквата е поле на вечна, божествена светлост, која взаемно дејствува со човечката душа, која е послушна на благодатта и која невидливо ја просветлува (во некои случаеви тоа просветлување и преобразување на душата се случува и на материјален план ...

 Кој се плаши од гревот, го љуби Бога. Кој има умиление, има уште поголема љубов. Кој во душата има светлост и радост, има уште поголема љубов. Кој, пак, има благодат и во душата и во телото, има совршена љубов. Таа мерка на благодат Светиот Дух ја дарувал на мачениците, а таа им помага храбро да ги поднесат сите страдања.

Никој не може да утеши друг човек. Грешка е да сакаме да најдеме мир во која било личност. Секое лице, колку и да те сака и колку да  го сакаш, - погледнете во себе - има ограничени можности. Тој е човек, има мала сила, има мал капацитет, само Бог му дава целосен одмор на човекот, и само Бог

Многумина од нас не умеат да го ислушаат својот соговорник: го прекратуваат, не му дозволуваат да ја искаже својата мисла. Исто така, не смее да се зборува кога сме под влијание на гневот или на другите страсти. За сето она што ќе го кажеме во состојба на гнев, подоцна горко ќе зажалиме. Најнапред, потребно е да се успокоиме.

Но, ако човекот сфати дека неговиот пријател многу сака кајсии, ќе се преправа дека не му се допаѓаат и ќе изеде само една, велејќи: ’Те молам, земи ги сите овие кајсии, јас не ги сакам. Всушност, ме боли стомакот и не сакам повеќе да јадам’. Таквиот човек поседува Божествена правда и повеќе сака по човечките мерила да биде неправеден кон себе и да се жртвува за да 

Вистинскиот христијанин никогаш не смее да осудува или да изнесува обвинувања против своите ближни, дури и ако некој насилно му ја земе облеката. Постои разлика меѓу оние луѓе што веруваат во Христа и оние кои не веруваат. Христијаните се придржуваат до Божествената, а луѓето кои не веруваат до човечката правда.

 Кога ќе ја запоставиме молитвата и духовните дела и наместо тоа ќе почнеме да судиме за луѓето кои ни направиле неправда, станува очигледно дека материјалното богатство го сметаме за поважно од своето спасување и Христовите заповеди. Како можеме да ја следиме евангелската заповед која вели: Секому, кој ти бара, подај; од оној што зема од тебе нешто, не сакај да ти врати! (Лк. 6; 30),

Во овој живот има. Што да правам? Прегрни ја болката, целивај го крстот, држи го својот венец, гордост, украс и убавина и моли Го Христа да ти ја открие Неговата тајна. Зошто се случуваат сите овие работи? Па, кога ќе се изнемоштиш, ќе се наведнеш. Ќе паднеш на колена. Господ тргнал на Голгота и во еден момент паднал на колена. И ти ќе паднеш на колена...

Сите сме слушнале за познатата слика во која чашата на едната личност е половина испразната, а на другата – половина полна. Првата личност е склона кон минување низ животот со неисполнети цели, додека втората ќе го гледа својот свет како прекрасна расцветана градина. Дури и сиот плевел во таа градина може да изгледа убав, доколку ги отстрануваме од себе негативните помисли.

Честопати се случува да сме неуспешни во придржувањето кон Господовите заповеди и да се чувствуваме малодушни , неуспешни да направиме прогрес во борбата против нашите гревови. Едни и исти гревови како постојано да не прогонуваат. Малодушноста е нашиот непријател, зашто е орудие што демоните го користат

Старец Софрониј од Есекс кажува нешто многу убаво, имено дека кога чувствуваш болка, најчесто се затвораш во себе, и чувствуваш дека се осамуваш, дека сега си сам и имаш некакви маки и проблеми итн. Но, покрај овој затворен, меланхоличен пат, постои и друг начин. Можеш да си помислиш и на нешто друго, имено дека во истиот тој час,

Некој луѓе мислат, дека Христос дојде, за нас да не умртви. Единственото умртвување, кое Христос го одобрува во нашиот свет, – е умртвувањето на нашата неправда. Он дојде, за да ја умртви неправдата во нашиот живот, но нè и желбите на срцето. Он дојде, за да ја излие врз нас благодатната роса на Светиот Дух и Својата Крв, која оживува.

Кoга тoј уштe бил мирјанин и сoбирач на царскитe данoци, му сe случилo да oтсeднe вo eдeн манастир. Кoга видeл дeка гаврани паѓаат на oвoшкитe, дeка ги кршат гранкитe сo плoдoвитe и ги нoсат нeкадe, сe зачудил на тoа и заeднo сo мoнаситe тргнал пo нив да види кадe тиe гo нoсат oвoшјeтo. Oдeјќи така завлeглe вo нeкoј нeпрooдeн прeдeл,