Традиционалните медиуми се во процес на приспособување кон растечкиот број нови медиуми, каде што информацијата е демонополизирана, децентрализирана и бесплатна. Македонија, како и светот, е длабоко заплисната од овие процеси, а ВМРО-ДПМНЕ изминатите години ја презема улогата на нивен главен промотор и поддржувач    
   
  
Дебатата во светот за местото и улогата на новите медиуми е во фаза на постојано разгорување. Некаде прочитав дека денес најсиромашниот човек на светот има околу 150 пати повеќе информации отколку што на крајот на 19 век имала британската кралицата Викторија. Паралелно со ваквиот технолошко-медиумски развој, во одредени делови од светот доаѓа до израз и авторитарната природа на власта. Два случаи последните денови го вртат вниманието на јавноста кон оваа сфера, по којзнае кој пат потсетувајќи нé на сé поголемата важност на Интернет.

Изјавата на првиот човек на „Гугл“, Ерик Смит, дека иранските власти не можат да го запрат Интернет, на вистински начин го определи местото на новите медиуми во обликувањето на јавното мислење во светот. Со оваа изјава, Смит всушност мислеше на настојувањата на властите во исламската република да ги спречат опозициски настроените граѓани, кои протестираа по улиците заради сомневањата во изборните нерегуларности, вестите за тој чин да ги рашират колку што е можно повеќе, користејќи ги популарните интернет-сервиси какви што се „Фејсбук“ или „Твитер“. Претпоставката на првиот човек на „Гугл“ се покажа како исправна, а светот „од прва рака“ дозна на кој начин во Иран се почитува правото на граѓаните да ги избираат своите претставници на сите нивоа на власта и, во согласност со развојот на настаните, слободата на мирното собирање. Во таа смисла, следејќи ги настаните во оваа далечна држава, како ретко кога новите медиуми, а не конвенционалните, го определија развојот на политичките настани. Да не постоеше Интернет светот ќе беше во информативна блокада, за насилството на режимот врз демонстрантите немаше да знаеме, а политичките лидери на демократските држави ќе имаа многу помала основа за аргументација на ставовите пред своите гласачи во однос на политиките што планираат да ги преземат против властите во оваа држава.

Имајќи го предвид иранското искуство, на другиот крај од светот, во Кина, државата подготвува „одговор“ на несоодветните информации што можат да се следат на Интернет. Имено низ светските медиуми можевме да прочитаме дека тамошните власти подготвиле софтвер што треба да се инсталира на сите компјутери во државата, со што ќе биде оневозможено малолетниците да следат неморални онлајн-содржини. Критичарите, пак, толкувајќи го овој чекор, стравуваат дека намерата е многу подлабока и има за цел да се блокира пристапот на граѓаните до сите веб-политички ресурси што режимот ги смета за опасни. Иако во оваа фаза е неможно да се определи дали зад овој проект на кинеските власти, освен изворните намери, стојат и други поврзани со политичка цензура, сепак, добиваме уште една потврда за огромното влијание на новите медиуми. 1. Поради појавата и развојот на Интернет, во светот се одвиваат длабокореволуционерни процеси на разбивање на монополот на медиумското информирање што го држат традиционалните медиуми. Денес бројот на посетителите на веб-сајтовите на најмоќните медиумски корпорации е некогаш и помал од оној на блогот на некој студент, кој известува за одреден настан од својата детска соба во некое предградие во Москва. 2. Информацијата денес е наполно децентрализирана, со што и можноста од цензурата е практично неможна. Ниту еден диктаторски режим, независно колку е моќен, не може да го контролира Интернет, бидејќи обидот за негово „зауздување“ е речиси еднаков како обидот да се контролираат мислите на луѓето. 3. Цената на информацијата вртоглаво опаѓа. За разлика од традиционалните медиуми, каде што во крајната цена на производот – веста - се вкалкулирани огромните трошоци за простории, камери, возила, печатници и големи редакции, информативните блогови или сајтови го постигнуваат истиот ефект со многу креативност, еден компјутер и интернет-врска.

Македонија, како и светот, е заплисната од светските трендови поврзани со развојот на Интернет. Нашата држава е дел од планетарните процеси во кои влијанието на новите медиуми се зголемува паралелно со зголемувањето на корисниците на Интернет. За разлика од 2005 година, кога пенетрацијата беше едвај 7 проценти, денес во Македонија од своите домови или работни места околу 50 проценти од граѓаните имаат редовен пристап до Интернет. Тоа значи дека сразмерно со процентот на нови корисници на онлајн-ресурсите се зголемува и просторот за влијание врз општествените текови од страна на сé поголемиот број македонски интернет-комуникатори. Во таа смисла, на пример, помеѓу мноштвото наши блогери се издвоија личности што излегоа од виртуелниот свет, ги заменија своите никови со личните имиња и станаа дел од општествениот мејнстрим. Од друга страна, пак, и општеството слезе во виртуелноста, на тој начин давајќи дополнителен придонес во нејзината релевантност. Конкретно, партиите влегоа на блоговите, на форумите и на социјалните мрежи. И новинарите исто така, како што влегоа и универзитетските професори, интелектуалците, но и претставниците на останатите сегменти во општеството. Во овој миг големите политички идеи на партиите на левицата и на десницата се начнати и од други маргинални идеолошки групи токму заради исклучителната леснотија за создавање и пренесување информации.

Денес главната игра сé повеќе се води на Интернет. Модерната држава треба да го поддржи овој процес и да се приспособи, а не да се обидува да го контролира. Традиционалните медиуми се во процес на приспособување кон новата реалност во која информацијата е демонополизирана, децентрализирана и бесплатна. Македонија, како и светот, е длабоко заплисната од овие процеси, а ВМРО-ДПМНЕ изминатите години ја презема улогата на нивен главен промотор и поддржувач.

Авторот е пратеник на ВМРО-ДПМНЕ   
   
Автор: м-р Александар Спасеновски 

Извор: Нова Македонија