логоFacebook  Twitter  YouTube  eMail

Кожувчанка


Во овој мал собор на светители, сепак, главното место може да му се даде на Василиј. Сето она што го имаат Григориј и Јован, го има и тој. Тие се борци против ереси – и тој е; тие се истакнати проповедници на Логосот – и тој е. Храбар дух, љубов кон пустината, скромно секојдневие, длабоко поимање на догмите – сето ова и уште многу повеќе е заедничко меѓу овие отци. Сите тројца потекнуваат од свети семејства. Нивните мајки, татковци, браќа и сестри творат цели соѕвездија на личности што зачудуваат со својата светост.

Меѓутоа, Василиј се одликува и со најголем степен на самодисциплина. Василиј е организатор, што не може да се рече, или пак, многу тешко би можело да се рече и за Григориј и Јован. Каде и да пошол, Василиј после себе оставал строга хиерархија и поредок. И самиот, несомнено, бил харизматична личност, но во црковната пракса ни одблизу не се ослонувал само на силата на личниот впечаток и духовните дарови. Василиј насекаде воведувал дисциплина и устав, закон и организација – со еден збор, ред. А, во тоа време состојбата во Црквата била налик на ноќна битка во која секој стрелал кон своето и туѓото, без да гледа или да сфати нешто.Св. три светителиВасилиевиот ум и знаење му дале можност да стане научник, волјата и строгоста го направиле вистински монах, налик на Антониј. Меѓутоа, тој ги жртвувал сите таленти во борбата за Црквата. Длабоко ја закопал душевната благост, за да стане непобедлив и само тајно, како неговиот другар Григориј, можел да тагува по мирниот живот, по пустината и осамувањето. Ретко кој може да разбере што значи кога човек, љубејќи го Писмото и тихувањето, се жртвува самиот себе и се впушта во арената за борба за Црквата и нејзините догми, немајќи мир, ризикувајќи го животот, согорувајќи секојдневно.

Јован е сосем поинаков, а уште повеќе од овие двајца се разликува Григориј. Јован е миленик на народот и негов водач, но тој е надвор од системот. Епископите не го љубат, и тоа не само еретиците. Царскиот двор е избезумен од неговите зборови и разобличувања. Позади себе, Златоустиот остава име, слово и сеќавање, но не и организација, не остава борбено устројство. После неговото прогонство, неговите пријатели и најблиски соработници паѓаат во немилост и стануваат жртви. И ова не е прекор, туку истакнување на разликите, зашто во Христа секој војник се бори онака како што знае.


Григориј е созерцател. Секако, тој живее меѓу луѓето и го поучува стадото, зашто е носител на најголемиот призив. Но, призивот му е тежок, тешко му е она што со копнеж го бараат луѓето недостојни на нивниот призив. Епископскиот омофор станува причина поради која Григориј му се лути на Василиј. Василиј, пак, сè, дури и пријателството, го потчинува на интересите на Црквата и всушност го принудува својот другар да стане архипастир во тешките моменти за Црквата. Како проповедник, Григориј, помалку поучува и говори, отколку што пее. И токму поради милозвучноста на неговите поуки, што Црквата ги нарекува „пастирска лира“, заблудените луѓе се враќаат во двориштето на Црквата и стануваат православни.Василиј нема слободно време. Григориј во слободно време пишува стихови. Јован, пак, ги толкува посланиците на св. ап. Павле и апостолот на народите и самиот му се јавува, за да му ги објасни сложените места во своите посланија. Тешко е човек да најде тројца луѓе кои се толку малку слични еден на друг, психолошки гледано.

+++

Конфликтот што го обединил споменот на тројцата светители е мошне разбирлив. Луѓето се кадарни сè, па дури и најсветото, да го претворат во предмет на препирка и кавга. Коринтјаните се карале, велејќи: „Јас сум Павлов, а јас Аполосов“ (1Кор. 3,4). Тогашните христијани започнале спор кој од овие светители е најголем и најславен. Маката е во тоа што при засебната анализа на секој посебно, секому, без сомнеж, може да му се даде првенството. Разгледувајќи го животот на Василиј (а секој од нас е должен да го стори тоа), вдлабочи се во него и ќе воскликнеш: „Велик е Василиј! Кој, меѓу светиите, му е сличен?!“ Но, веднаш потоа започни да го анализираш ликот на Јована, и набрзо со вчудоневиденост ќе речеш: „Нема сличен на Јована!“ А, доколку со внимание ги читаш словата на Григориј и во молк ги разгледаш смерните црти на овој човек со небесен ум, ќе заборавиш на сите што пред него ги фалеше, велејќи: „Моли Го Бога за мене, о прекрасен Григорие!“ Меѓу нив нема поголем. Нема, затоа што се различни. Во красноречивоста и прецизноста нема човек што може да се спореди со вториот Богослов. А во ревноста за славата Божја, покрај Златоустиот може да застане само Илија Тесвиќанецот. А Василиј не е само борец, и аскет, и мудрец, туку и патеводител на монасите. Тој е војсководец што може да ги собере расеаните борци и да ги претвори во војска. Сите тројца се велики, а велики се на различни начини.

Св. три светители
+++

Во сите времиња, Црквата треба да има и организатори, и пламени говорници, и тивки созерцатели. Тешко на Црквата и народот Божјо ако во некоја епоха недостига некој од овие тројца. А тројно потешко ќе ѝ биде на Црквата, ако нема ниту еден од нив! Тогаш, позади вообичаената и убава надворешност се засилуваат и множат лути болести, и нема кој да ги исцели.Секој човек когошто Бог го поставил во свето звање треба да проба кој од овие три таленти најмногу одговара на неговиот душевен склоп и опит. Не е возможно ништо од веќе споменатото, макар на некој начин, да не се однесува на еден пастир. Меѓутоа, комбинацијата од сите три дарови во еден човек не е можна!
Проповедник, организатор, повлечен молитвеник. Скротител на народното море, син на битката и син на молитвената тишина. Едно нешто од овие три.

+++

Ако човек командува со другите, одлучува и управува, нека се угледа на ликот на Василиј Велики. Тој не треба да управува претворајќи ги сите пет прсти од десната рака во показалец, туку треба да стекне различни значења, како што правел Василиј. Треба да ги возљуби постот и книгите, во осаменост треба да црпи сила за борба за Вистината среде луѓето.Ако човек проповеда во време и во невреме, како што заповедал апостол Павле, нека ги избегнува трпезите на празнословието и додворувањето на богатите, како Златоустиот. Кон читањето и проповедта нека додаде пламено литургисување и обилна милостина, налик на великиот отец и сè нека жртвува за неговата уста да биде уста на Логосот.
Ако човек ја сака осаменоста, ако сака долги молитви и безволно го одвојува умот од небесата заради овоземни работи, нека се угледа на Григориј. Колку и да страдал, ако ѝ бил потребен на Црквата, тој ја оставал пустината и доаѓал на катедрата. Го занемарувал своето заради заедничкото и одел да труби во сребрените труби на проповедта, за да паднат дебелите јерихонски ѕидови.


Барем едно нешто, па нека е и во најскромна мера, треба да има секој човек што носи ленен ефод. Можеби, токму во обновувањето на сеќавањето на оваа вистина се состои главната смисла на заедничкото почитување што Црквата им го укажува на Василиј, Григориј и Јован.

Протопрезвитер Андреј Ткачев

Извор: КОЕ



dobrotoljubie

Поуки од Светите Отци

Видео содржини

dobrotoljubie

Духовност

Октомври 20, 2024
TviTER281

Монашки и свештенички семинар во митрополијата на Киншаса (06.09.2024 21:29)

Со Божја благодат и благослов на Неговата Светост Папата и Патријарх Александриски и на цела Африка г. Теодор II, во Митрополијата на Киншаса, во Конго, се одржаа семинари за монасите и свештениците.
Јуни 30, 2024
Avraamovo.GOSTOLJUBIE

Света Троица во Стариот Завет

„Секоја енергија која од Бога се простира на творевината и се именува со многу имиња, од Отецот излегува, низ Синот се протега, а во Духот Свет се совршува“ (Свети Григориј Ниски, „За тоа дека не смее да се говори за три Бога“). Вистината за постоењето на…

За нафората

Јун 25, 2024 Полезно и Потребно 1611
HRISTOS.nafora
Нафората е осветен леб,кој бил принесен на жртвеникот и чија средина е извадена и…

Проскомидија

TVIT602
·Што е Проскомидија? Еретиците немаат Проскомидија. Проскомидијата е уводниот дел на…

Јован Дебарски Архиепископ Охридски (30 август/12 септември)

Сеп 13, 2021 Житија 3788
Овој свет и богоносен отец наш Јован Дебранин, Архиепископ Охридски и прв ктитор на…

Свети свештеномаченик Харалампиј

Фев 23, 2020 Житија 8417
ih3387
Секој човек со своето раѓање добива лично име по кое го препознаваат во текот на целиот…

Беседи

Старец Георгиј Капсанис - ЗНАЧЕЊЕТО НА БОЛКАТА ВО НАШИОТ ЖИВОТ

Старец Георгиј Капсанис - ЗНАЧЕЊЕТО НА БОЛКАТА ВО НАШИОТ ЖИВОТ

Во оваа нова состојба се чини дека смртта и болката имаат позитивно значење, како другата кожна облека со која Бог ги облекол Адам и Ева кога го напуштиле рајот за...

Вознесение во Христос или идолопоклоничко превознесување

Вознесение во Христос или идолопоклоничко превознесување

  Луѓето тежнеат кон правење идоли. Идол е сѐ она што човекот го става на прво место во своето срце, наместо Бог и наместо духовното растење во Бог. Луѓето сакаат...

Св. Климент Охридски: Поука на вознесение на Господ наш Исус Христос

Св. Климент Охридски: Поука на вознесение на Господ наш Исус Христос

Поради тоа, браќа, бидејќи нè очекува бесконечна мака, да се потрудиме преку подвиг да ја избегнеме, со милостина да го пречекаме бедниот и да го угостиме, примајќи го туѓинецот, гладниот...

 Митрополит Струмички Наум: Недела на слепородениот

Митрополит Струмички Наум: Недела на слепородениот

Се случија две средби помеѓу слепородениот и Христос: првата додека уште беше слеп; и втората, откако прогледа и откако Го оправда Христос пред фарисеите. И фарисеите двапати се сретнаа со...

Митрополит Струмички Наум: „Литургијата и на почетокот била Тајна Вечера, а не јавен доручек.“

Митрополит Струмички Наум: „Литургијата и на почетокот била Тајна Вечера, а не јавен доручек.“

       Така, како што веќе напишав: ниту почетокот, ниту крајот на начинот на служењето на Светата Литургија се и ќе бидат исти со денешниот – ниту некој Собор ја прогласил за...

Отец Гаврил-Беседа за Св.Методиј и Св.Кирил

Отец Гаврил-Беседа за Св.Методиј и Св.Кирил

Тогаш сфатил дека не треба да се врзува за ништо световно, и дека треба да живее единствено за Царството Небесно, односно за Бога. И навистина се оддал на богоугоден живот,...

Жарко Ѓорѓиевски: Свети апостоли Јасон и Сосинатар (Недела на раслабениот)

Жарко Ѓорѓиевски: Свети апостоли Јасон и Сосинатар (Недела на раслабениот)

Eвангелската приказна за исцелувањето на болниот човек кој поголемиот дел од својот живот беспомошно лежел покрај бањата која ја опишал светиот апостол и евангелист Јован е пример на чисто милосрдие...

Митрополит Струмички Наум: Христијанин без срце кое гори во молитва...

Митрополит Струмички Наум: Христијанин без срце кое гори во молитва...

Ако Божјите информации што доаѓаат од словото на духовниот отец, од Светото Писмо, од делата на Светите отци ги прифаќаме само на ниво на разум, без да ги прифатиме во...

« »

Најново од духовност

Православен календар

 

06/06/2025 - петок

Преподобен Симеон Столпник Дивногорец; Светиот маченик Мелетиј Стратилат и 1218 војници со жени и деца; Преподобен Никита Столпник;

Правила и одредби на Православната Црква за постот
Православен календар за овој месец - МПЦ

Кожувчанка

Молитви кон Пресвета Богородица за секој ден во седмицата

 Радувај се, Ти Која од ангелот ја прими радоста на добрата вест дека Бог Слово ќе прими тело од Тебе! Радувај се оти го носеше Создателот во Твојата утроба! Радувај се Ти Која го роди Бога во тело, Спасителот на светот! Повеќе...

Тропар

Тропар на преп. Христов столпник Симеон Дивногорец 6 јуни/24 мај 2025

Тропар на преп. Христов столпник Симеон Дивногорец 6 јуни/24 мај 2025

Помазаник на Божјата благодат, од утроба посветен на славословие Господово, Симеон стана огнен молитвеник од земјата до небото, цврста поткрепа во Бога имајќи,...

Тропар на ВОЗНЕСЕНИЕ ХРИСТОВО – СПАСОВДЕН

Тропар на ВОЗНЕСЕНИЕ ХРИСТОВО – СПАСОВДЕН

Си се вознел во слава, Христе Боже наш, и си ги зарадувал учениците со ветувањето на Светиот Дух, а со...

Тропар на светиот слуга Христов Епифаниј Кипарски  25 мај/ 12 мај 2025

Тропар на светиот слуга Христов Епифаниј Кипарски 25 мај/ 12 мај 2025

Ливан ја залеа со мириси, патеката на твојот живот,о голем столбу на православието, ревноста по Христа ја привлече благодатта,и со...

Духовната убавина на Богородица се пројавува и во моментот на Распнувањето на Нејзиниот Син

Тебе, Богородице поборнице – војвотко, ние слугите Твои, откако се избавивме од зло, Ти пееме победни и благодарствени песни. Ти имаш сила непобедна, од секакви опасности ослободи не за да Ти пееме : Радуј се, Невесто Неневесна! Повеќе...

Болестите според светоотечкото учење

Значи, не се надевај на лекарска вештина без благодат и не ја отфрлај своеволно, туку моли Го Бога да ја спознаеш причината за казната, а потоа моли за избавување од немоќта, трпејќи сечење, горење, горчливи лекови и сите лекарски казни Повеќе...

Свети Лука Симтерополски: Архиепископ и хирург

Едноставно е да се претпостави дека професорот – епископ, соединувајќи го во своите раце крстот и скалпелот, ги порази современиците токму со тоа необично соединување на двете разновидни сфери на активност.  Повеќе...

Духовни поуки: „Помоли се за мене“

Со Бога зборувај многу, а со луѓето малку; ако во Божјиот закон се подучуваш - ќе успееш и во едното и во другото. Повеќе...

Живот без стрес

Ако разбереме што се крие зад стресот, ако ја видиме лагата, која што се крие зад него, на крајот ќе увидиме дека не постои причина за да бидеме во стрес.. Повеќе...

Митрополит Струмички Наум - Да пораснеме барем до Стариот Завет

И не само што немаат туку се и очигледна пречка за влез во Царството Небесно, и пречка да се сфати и пренесе неговата идеја и порака. Повеќе...

Епископ Тихон Шевкунов: „НЕСВЕТИ, А СВЕТИ“

Несвети, а свети. Луѓе, кои навидум живееле во нашето секојдневие, се соочувале со проблемите со кои ние се судираме, боледувале од болести од кои ние боледуваме, често осудувани од околината, а сепак, не биле секојдневни. Луѓе, кои не се на иконите, но го предавале животот од иконите во сите нивни дела, зборови, мисли. Луѓе, за кои тишината прозборила дека се свети.  Повеќе...

ГОЛЕМАТА ТАЈНА НА ДИВЕЕВО - Кој ќе доживее, ќе види

Како дополнување на оваа тајна, еве што слушнав од устата на 84-годишната игуманија на манастирот Дивеево, Марија. Бев кај неа во почетокот на 1903 година веднаш по канонизирањето на преподобниот Серафим и заминувањето на царското семејство од Дивеево. Повеќе...

Арх. Калиник Мавролеон: Монологот БОЖЈИ

 

Те гледав кога се разбуди угрово. Чекав да ми кажеш два-три збора, да се заблагодариш за се што ти се случува, да побараш мое мислење за се што треба да правиш денес. Повеќе...

За Моето име

Поуки на грузискиот Старец Гаврил Ургебадзе за последните времиња

 

„Ѓаволот има 666 мрежи. Во времето на антихристот луѓето ќе очекуваат спасение од космосот. Тоа ќе биде и најголемата замка на ѓаволот: човештвот ќе бара помош од вонземјаните, не знаејќи дека тоа се, всушност. – демони.“ Повеќе...

Взбранной Воеводе победительная