логоFacebook  Twitter  YouTube  eMail

Кожувчанка

TviteR34

Исконските стравови на човекот можеме да ги дефинираме како стравови од природни катастрофи, страв од невидливи сили и страв од смртта. Овие стравови не престануваат да бидат актуелни и денес; стравот од невидливите сили делумно исчезна, а делумно доживеа необични преобразби. Преку психоанализата ни е познато дека тешко му е на човекот да се избори со слободно лебдечкиот страв – стравот кој не е врзан за некој конкретен објект – па поради тоа таквиот многу посилно се доживува. Ова е, најчесто, страв кој потекнува од распаднати автономни комплекси на рационалното и ирационалното во човечката психа.

Не постои епоха во историјата во која човекот, и како поединец и како дел од заедницата, не доживувал интензивни стравови. Во XX век, стравовите не само што не исчезнаа (тоа е само нечија наивна претпоставка, со оглед на тоа дека техничката цивилизација и донекаде политичката револуција, прилично ги ублажија надворешните неповолни чинители кои предизвикуваа страв кај луѓето), туку изгледа дека современите стравови станаа посилни од секогаш. Зошто е тоа така? Се чини дека сферата на доживувањето на стравот денес – ако ги изземеме најсиромашните земји во кои, на наш заеднички срам, сè уште се умира од глад – сè повеќе се стеснува. Најсилните стравови на овој век, во земјите во кои владееше или сè уште владее диктатура, биле стравовите од човекот, од другиот човек. Овој страв може да биде толку силен, што може да го потисне секој друг страв. Во човекот од другите западни земји, вклучително и од Америка, каде што не постоеше диктатура – во кои е остварена материјална благосостојба непозната за поранешните векови – постепено порасна стравот од самиот себе. Не е ли тоа егзистенцијален страв, дефиниран како категорија на страв која настапува тогаш кога „границите на инстинктивната сигурност се напуштени, непознатите области надминати, а ‘вртоглавицата на слободата’ треба да се поднесе?“

Многу често се прашував: од каде толку многу незадоволства, депресии сè до самоубиства, толку многу психосоматски болести, алкохолизам и наркоманија и секако, страв, токму во земјите со богат материјален живот, кои му ги овозможуваат на човекот сите врсти на технички олеснувања во секојдневието, во земјите со несомнени демократски слободи, за кои некои други земји можат само да сонуваат? Не станува ли тука збор за некоја скриена лага? Не му е ли на човекот наметнат еден живот (без некој видлив диктатор или некоја фанатичка идеологија), кој тој не може и не сака да го живее? Заробен во златен кафез, ваквиот човек манифестира револт слично како вештакот со гладувањето во Кафкината приказна за судењето.

Што сакам да кажам? Денес човештвото со своите стравови стаса до ѕидот. Ако го изземеме архаичниот страв од природни катастрофи (земјотрес, поплави, пожар), тогаш двата други најсилни стравови, според мое мислење, се стравот од самиот себе и стравот од другиот човек. Двата стравови денес искуствено се доживуваат. Зборувајќи строго психоаналитички, стравот од другиот човек е всушност, страв од самиот себе. Дури и кога не ја прифаќаме тезата дека стравот од агресивниот човек е страв од сопствената агресија, долготрајниот допир со ваков човек, преку познатата „идентификација со агресорот“, прави и самите да станеме агресивни. Така исплашените синови на „силните“ татковци, подоцна постануваат тирани во сопствените семејства, а Сталин, борејќи се со насилните руски цареви, и самиот постана полош од сите нив.

Останува значајното прашање: Дали човекот и човештвото можат да научат нешто од искуството со стравот? Овој век дава невидена прилика и можност да се научи нешто од него.

Извадок од книгата: Владета Јеротић, О страху, Београд 2017.

 

Извор:

https://bigorski.org.mk/etika/iskonskite-i-sovremenite-chovechki-stravovi/

 

 

 

 



Поуки од Светите Отци

dobrotoljubie

Наука и Култура

Мај 31, 2023

Промоција на Речник на медиумска писменост

Ова лексикографско издание е прв сериозен обид за систематизирање на термините коишто се појавија во дигиталната ера и новите начини на комуникација, со развојот на медиумите и со појавата на нови алатки и активности во онлајн-сферата. Целта за неговото…
Март 09, 2023
Jovana.matevska

Интервју со Јована Матевска Атанасова – писателско име кое полека оди кон врвот на македонската литература

Најпрво сум радосна што ја имав привилегијата да пораснам емотивно. Некои луѓе трошат цел еден животен век без да ја раздвижат душата и да ја пуштат низ ребрата, кои таму се поставени само физички да ја додржуваат, но не и духовно да ја ограничат. Затоа што…

Конзерваторска приказна за сликата „Турска бања “

Ное 29, 2022 Ликовна уметност 566
1926.Sava.SHumanovich
Со стручно-научна поддршка на Институтот за историја на уметноста на Филозофскиот…

„Турска бања“ на Националната галерија изложена во Европска престолнина на културата за 2022, Нови Сад

Сеп 26, 2022 Ликовна уметност 885
TViTer448
„Ваквите претставувања отвораат врати за идни билатерални соработки помеѓу нашите земји.…

ТРКАЛЕЗНА МАСА ЗА ПОДАТОЦИТЕ ЗА Е-ТРГОВИЈАТА ВО НАШАТА ЗЕМЈА

Јул 24, 2022 Друго од култура 1333
TViTer319
Од АЕТМ велат дека со оваа тркалезна маса, Асоцијацијата за е-трговија на Македонија и…

Беседи

Митрополит Струмички Наум: Педесетница

Митрополит Струмички Наум: Педесетница

При толкувањето на евангелието за жената Самарјанка ви реков: „Водата што Богочовекот Христос ни ја дава, и која имајќи ја никогаш нема да ожедниме, е благодатта на Светиот Дух во...

Митрополит Струмички Наум: Недела на Светите отци на Првиот Вселенски собор (12.06.2021)

Митрополит Струмички Наум: Недела на Светите отци на Првиот Вселенски собор (12.06.2021)

Да разбереш, односно да сфатиш – во духовно православна смисла, го означува просветлувањето на умот – со дарот на умно-срдечната молитва. Оти, какво е тоа сфаќање и разбирање без просветленост...

Митрополит Струмички Наум: Светилникот на нашето време (11.01.2021)

Митрополит Струмички Наум: Светилникот на нашето време (11.01.2021)

Се сеќавам, кога понекогаш ќе ми беше многу тешко и кога ќе отидев кај него на исповед, ќе ме сослушаше и без да ми даде никаков совет, само ќе одмавнеше...

Митрополит Струмички Наум: Вознесение или превознесување? (01.06.2022)

Митрополит Струмички Наум: Вознесение или превознесување? (01.06.2022)

Ако Он не се жртвуваше на Крстот за нас и наше спасение, и ние не ќе можевме во Големиот Вход од Светата Литургија да се принесеме самите себе и целиот...

Св. Климент Охридски: Поука на вознесение на Господ наш Исус Христос

Св. Климент Охридски: Поука на вознесение на Господ наш Исус Христос

Поради тоа, браќа, бидејќи нè очекува бесконечна мака, да се потрудиме преку подвиг да ја избегнеме, со милостина да го пречекаме бедниот и да го угостиме, примајќи го туѓинецот, гладниот...

Отец Гаврил-Беседа за Св.Методиј и Св.Кирил

Отец Гаврил-Беседа за Св.Методиј и Св.Кирил

Тогаш сфатил дека не треба да се врзува за ништо световно, и дека треба да живее единствено за Царството Небесно, односно за Бога. И навистина се оддал на богоугоден живот,...

Патријарх српски Порфирије: Беседа, Загреб, 21.05.2023 г.

Патријарх српски Порфирије: Беседа, Загреб, 21.05.2023 г.

Ми смо створени за вечност. Створени смо да, имајући свако посебан дар, лични, специфичан печат, своју непоновљивост, будемо једно у Господу, будемо једно у Христу, а то јединство се најреалније...

БЕСЕДА за силата штo Бoг им ја дал на прoрoчкитe збoрoви

БЕСЕДА за силата штo Бoг им ја дал на прoрoчкитe збoрoви

Бoг му дал мoќ и на нарoдoт да гo знаe вистинскиoт пат, и прeку сoвeста, и прeку прoпoвeдта на Бoжјoтo слoвo, та нарoдoт нe трeба слeпo да ги слeди свoитe...

Патријарх Порфирије: Сваки човек само је у том избору – да ли је Христов или није Христов

Патријарх Порфирије: Сваки човек само је у том избору – да ли је Христов или није Христов

 Нико ни једампут није се ни сетио да Јеванђеље Христово, да вера Његова, да Христос сам треба да буде на првом месту и да разне невоље и искушења која пролазимо...

« »