логоFacebook  Twitter  YouTube  eMail

Кожувчанка


 

Запис со јад, со скрб, со достага во душата

Петре Бакевски

Никој не го сопрел времето. Ниту за добро, ниту за лошо. Ниту за животот, ниту за смртта. Несопирливо си врви тоа и кога зема и кога дава. И кога дарува и кога казнува. Но, сепак, тоа и таквото својство на времето знае да се вгнезди во срцето, во душата, знае да крикне, да офне, знае кога-годе да ја пробуди совеста, да ја укори, да ја коригира грешката на глувиот одмин.

Ех, големи и тешки облаци од достаги во мислите. Надрочени непогодици. Одминало времето на настанот, а веста стигнува со големо задоцнување. Светкавицата светнала отаде небото, а звукот отпосле патува, патува... Како далечно ехо. Како неверчив знак што ти ја стресува душата. Растреперуваш. Замолкнуваш. Горчливо подголтнуваш. Пелин. Умрел пријател. Човек. Писател. Громовник на зборот. Поклоник на добрината. Одврзувач на јазлите на злото. На лицемерието. На омразите и на завистите. Позитивна личност. Дарбалија. Со озарено лице, со пријатна благоугодна насмевка.

Тој човек, тој пријател и писател има име. Се вика Борис Вишински. Добро познат човек, личност, творец од поголем формат, оригинален во осумдецениското создавање и оформувањето на своето битие. На својот карактер. На својот профил. И на своето повеќезначно дело.

Ете ја злоочната вест: умрел Борис Вишински.

Во неверица дојде таа вест. Дојде задоцнето. По смртта, по погребанието, по ненадејното, тивко и нечујно заминување од земниот живот.

Ја шептиме таа вест низ скопскиот студец со стегнати заби. Ја цедиме веста од мразулците на овенатите стреи на очуденоста. Со задршка во зборот, во скрбна здивка, ја проверуваме кај пријатели. Еднаш, уште еднаш, многупати, таму-ваму, и с? во недорек. И добро е што е така, сомнежна, дај боже да не беше така. Ама сепак веста била точна, болна, неповратна: умрел Борис Вишински. Веќе бил мртов. Веќе бил погребан. Веќе си ја преселил душата во небесните пространства на прошката. Не оставил во недоумение - зошто си заминал сам?! Ама знаеше тој, си мислам во себе, таму, во вечниот дом на починот секогаш се заминува сам, осамен, во молк и во тишина, тихум-тихум, без врева, во спокој со спуштените клепки под капакот на дрвениот ковчек на судбината.

Знае, ќе се срдиме и ќе се лутиме. Ама, исто така знае дека ќе го бараме низ ширната „Партизанска од Тафталиџе до Буњаковец. Тука шеткаше, тука ги одмеруваше и чекорите и мислите, тука катаден пладнуваше, тука е, ќе го споменуваме. А, има зошто да биде споменуван. Има многу работи. Пред се - човештината, добрината, благоста, душевноста што им ја вдахнуваше на зборовите што ги изговараше. И над се трајно ќе го паметиме по делото. По книгите. Во обемното творештво. Тоа дело не ни припаѓаше само нам, на Македонците. Тоа дело беше распослано низ целиот свет. На сите меридијани. На многу, навистина на многу, речиси на недобројни јазици.

По тоа Вишински беше специфичен. И свој во своето битие. Беше најпреведуван македонски писател. За наши прилики, просто неверојатно. Затоа и нашата книжевна средина реагираше со - зазор. Со неверица. Некогаш со подбив. Безочно. Простачки. Паланечки. Провинциски. Тој на тоа реагираше со ширна и ведра мисла. Велеше, колку душмани дома, стотина пријатели повеќе во светот!

И така беше. И сам сум се уверувал во тоа. Многупати сум бил сведок на мноштво срдечни средби со голем број негови пријатели во светот. Го почитуваа, го ценеа, му ја сакаа и му ја прифаќаа неговата литература. Повеќето негови романи, неколкуте книги раскази и новели. Доживуваше неверојатно многу преводи. И сите тие беа проследени со фантастични и одушевувачки прикази од угледни, познати писатели и книжевни личности од светот. Ние овде, дома, низ книжевните дувла на зависта и омразата, намрешкани се чудевме на тие успеси на Борис. Многупати ги газевме под стапалките на жолчноста, а занесно и самофалбено живеевме и се препелкавме во зачадените гнезда на локалните возвеличени манипуланти на книжевните вредности. Го потценувавме светот, го исмејувавме, му се ругавме. Ние си имавме наша мера, тукашна, само наша, во лажен зрачец обвиена само до првото бртце на нашето провинциско слепило.

Борис Вишинскии беше човек кој одамна ги беше надминал нашите причудливи бртца. Таква му била судбината. Уште во најраната младост живеел во Турција и во Иран, па во Париз, Стокхолм и во Рим. Патувал низ цел свет. Беше полиглот. Зборуваше многу јазици. Имаше многу пријатели низ светот, особено писатели и издавачи. За развојот и афирмацијата на македонската литература во светот има направено недобројни афирмативни акции. Има објавено и пласирано повеќе антологии, а речиси нема македонски писател кому му нема презентирано преводи на некој од светските јазици. Со голем удел е вграден во развојот на „Струшките вечери на поезијата“, на „Рациновите средби“, на „Деновите на сесловенските просветители“ во Рим... На неговата животна и творечка полица на сеќавањето трајно и горделиво ќе стојат романите „Сенки и жед“, „Виножито“, „Лавина“, „Клисура“, „Тесно море“, „Круна од песок“, „Кожа во облаци“ и „Крстот на Богомил“, збирките раскази „Дрвени брегови“, „Барбара“ и „Молитви“. Во последните „Молитви во еден расказ“ ќе запише: „Човекот е во постојано бегство пред животот, пред луѓето, пред смртта, пред себеси!“

Зар го предвиде и последното самотно бегство од нас!

Тихувај пријателе Борисе, тихувај и не се срди на молкот македонски за тебе. Тие што треба да зборуваат за тебе, безобѕирно молчат. Што да се прави, такви се, наперчени, ниту мртвите ги слават, ниту живите ги почитуваат! Биди си спокоен: ти го надмина животот!

Борис Вишински сто отсто беше наш човек. Но, сто отсто беше и на светот.

 Извор: Утрински весник

 



dobrotoljubie

Поуки од Светите Отци

Видео содржини

dobrotoljubie

Наука и Култура

Септември 25, 2024
Zivko.Grozdanoski3

Интервју со Живко Грозданоски: ДПМ може да дејствува гласно, сложно и независно

Ми се чини дека надворешните предизвици, како на пример отсуството на соработка со некои членови (на Управниот одбор) на ДПМ, некои обиди за саботажа итн. (сè се тоа нешта што веројатно секогаш ќе ги има); па сега слабиот рејтинг на ДПМ меѓу членството и во…
Август 29, 2024
TviTER231

„РАДОСТА НЕ ДОАЃА САМА, ТАА МОЖЕ ДА ЈА ЗАСЕНИ ТАГАТА“ Академик Ќулавкова добитничка на наградата „Браќа Миладиновци“ на СВП

Пред 35 години, август 1989-та, ми беше доделена првата награда за најдобра поетска книга на годината, напишана на македонски јазик, ‘Браќа Миладиновци’. Тоа беше мојата книга ‘Жедби’, со поднаслов ‘Престапни песни’. Во неа, во шест циклуси, опеав неколку…

По премиерата на новиот филм „The Walk“ во Њујорк на двојната кандидатка за Оскар - Тамара Котевска

Ное 14, 2023 Филм, Театар 1892
Tamara.Kotevska
Работејќи од нејзините разговори со Асил и другите деца бегалци, режисерката направи…

„ПОЕЗИЈА ОД МАКЕДОНИЈА“ и „Версвил“

Авг 19, 2023 Литература 2400
TVIT762
Реномираното меѓународно списание за поезија „Версвил“, својот најнов број во целост го…

Беседи

Жарко Ѓорѓиевски: Беседа,13. октомври 2024 година

Жарко Ѓорѓиевски: Беседа,13. октомври 2024 година

Како што постојат места на земјата на кои успева само еден вид растение и нема такви други места на кои истото растение би растело, така и во Црквата Христова постои...

 Aрхим. Георги Капсанис: ВО ЗНАК НА НАШАТА ЉУБОВ

Aрхим. Георги Капсанис: ВО ЗНАК НА НАШАТА ЉУБОВ

Незамисливо е да се биде христијанин без подвиг и крст. Оној што води лесен живот не може да се нарече христијанин. Некои луѓе отсекогаш верувале дека христијанин е оној кој...

Отец Александар Шмеман: Воздвижение на Чесниот Крст

Отец Александар Шмеман: Воздвижение на Чесниот Крст

Тоа бил празникот на христијанското царство, кое се родило под закрилата на Крстот, во денот кога царот Константин го видел Крстот над кој пишувало:: „Со ова ќе победиш…” Тоа е...

Митрополит Софрониј - ПРОПОВЕД ЗА РОЖДЕСТВО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Митрополит Софрониј - ПРОПОВЕД ЗА РОЖДЕСТВО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Во Ветената земја - Палестина, дадена на израилскиот народ од Бога, во планините на Галилеја се наоѓа градот Назарет. Во тоа време тој бил толку непознат и малку важен, што...

Свети Јован Крстител беше испратен од Бог да ги повика луѓето на покајание

Свети Јован Крстител беше испратен од Бог да ги повика луѓето на покајание

Самиот тој, со својот начин на живот, е олицетворение на покајанието. И нормално, не би ни можел да биде повикан од Бог да проповеда покајание ако целата негова сила не...

БОГОРОДИЦА

БОГОРОДИЦА

„Испитувајќи што му е најпотребно на молитвеникот за да беседи со Бог, по кој пат доаѓа молитвата, Богородица го пронаоѓа свештеното тихување..., оддалеченост од светот, заборав на сè земно и...

Св. Јован Кронштатски - Слово на денот на Успение на Пресвета Богородица

Св. Јован Кронштатски - Слово на денот на Успение на Пресвета Богородица

И колку славно било Нејзиното успение! Со каква светлина сјаело Нејзиното пречисто лице. Колку прекрасно, неописливо, неспоресливо благоухание извирало од нејзиното пречисто, приснодевствено тело, како што пишува св. Дионисиј Ареопагит,...

Свети Лука (Војно - Јасеницки): СЛОВО ЗА УСПЕНИЕТО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Свети Лука (Војно - Јасеницки): СЛОВО ЗА УСПЕНИЕТО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Многу е важно правилно да разбереме и да ги запомниме зборовите на тропарот на великиот празник на Успението на Пресвета Богородица: „... По Успението не си го оставила светот, Богородице...’’.Нејзината...

Архива: Беседа на Преображението на Господ и Бог и Спасителот наш, Исус Христос – Свети Григориј Палама

Архива: Беседа на Преображението на Господ и Бог и Спасителот наш, Исус Христос – Свети Григориј Палама

А и зошто Господ, пред почетокот на Преображението ги избира најглавните од апостолскиот лик и ги возведува со Себе на гората? Секако, за да им покаже нешто големо и таинствено....

« »

Најново од култура

Православен календар

 

16/11/2024 - сабота

Св. свештеномаченик Акепсим, епископ Наесонски ; +Св. великомаченик Георгиј – Ѓурѓиц; Преподобен Илија Египетски;

Правила и одредби на Православната Црква за постот
Православен календар за овој месец - МПЦ

Кожувчанка

Молитви кон Пресвета Богородица за секој ден во седмицата

 Радувај се, Ти Која од ангелот ја прими радоста на добрата вест дека Бог Слово ќе прими тело од Тебе! Радувај се оти го носеше Создателот во Твојата утроба! Радувај се Ти Која го роди Бога во тело, Спасителот на светот! Повеќе...

Тропар

Тропар на светиот Христов Победоносец Георгиј 3 ноември / 16 ноември 2024

Тропар на светиот Христов Победоносец Георгиј 3 ноември / 16 ноември 2024

Како ослободител на плениците и заштитник на сиромасите,лекар на немоќните,помошник на владетелите,

Тропар на светите маченици Акиндин, Пигасиј, Афтониј, Елпидифор и Анемподист 2 ноември / 15 ноември 2024

Тропар на светите маченици Акиндин, Пигасиј, Афтониј, Елпидифор и Анемподист 2 ноември / 15 ноември 2024

Страдалници Господови, блажена  е земјата, која се напои од вашата крв,  и свети се населбите кои ги примија телата ваши. На боиштето...

Тропар на св.бессребреници  и чудотворци Кузман и Дамјан 1/14 ноември 2024

Тропар на св.бессребреници и чудотворци Кузман и Дамјан 1/14 ноември 2024

Свети бессребреници и  чудотворци, Козмо и Дамјане, посетете ги нашите немоќи,   бесплатно примивте, бесплатно давајте ни.

Духовната убавина на Богородица се пројавува и во моментот на Распнувањето на Нејзиниот Син

Тебе, Богородице поборнице – војвотко, ние слугите Твои, откако се избавивме од зло, Ти пееме победни и благодарствени песни. Ти имаш сила непобедна, од секакви опасности ослободи не за да Ти пееме : Радуј се, Невесто Неневесна! Повеќе...

Болестите според светоотечкото учење

Значи, не се надевај на лекарска вештина без благодат и не ја отфрлај своеволно, туку моли Го Бога да ја спознаеш причината за казната, а потоа моли за избавување од немоќта, трпејќи сечење, горење, горчливи лекови и сите лекарски казни Повеќе...

Свети Лука Симтерополски: Архиепископ и хирург

Едноставно е да се претпостави дека професорот – епископ, соединувајќи го во своите раце крстот и скалпелот, ги порази современиците токму со тоа необично соединување на двете разновидни сфери на активност.  Повеќе...

Духовни поуки: „Помоли се за мене“

Со Бога зборувај многу, а со луѓето малку; ако во Божјиот закон се подучуваш - ќе успееш и во едното и во другото. Повеќе...

Живот без стрес

Ако разбереме што се крие зад стресот, ако ја видиме лагата, која што се крие зад него, на крајот ќе увидиме дека не постои причина за да бидеме во стрес.. Повеќе...

Митрополит Струмички Наум - Да пораснеме барем до Стариот Завет

И не само што немаат туку се и очигледна пречка за влез во Царството Небесно, и пречка да се сфати и пренесе неговата идеја и порака. Повеќе...

Епископ Тихон Шевкунов: „НЕСВЕТИ, А СВЕТИ“

Несвети, а свети. Луѓе, кои навидум живееле во нашето секојдневие, се соочувале со проблемите со кои ние се судираме, боледувале од болести од кои ние боледуваме, често осудувани од околината, а сепак, не биле секојдневни. Луѓе, кои не се на иконите, но го предавале животот од иконите во сите нивни дела, зборови, мисли. Луѓе, за кои тишината прозборила дека се свети.  Повеќе...

ГОЛЕМАТА ТАЈНА НА ДИВЕЕВО - Кој ќе доживее, ќе види

Како дополнување на оваа тајна, еве што слушнав од устата на 84-годишната игуманија на манастирот Дивеево, Марија. Бев кај неа во почетокот на 1903 година веднаш по канонизирањето на преподобниот Серафим и заминувањето на царското семејство од Дивеево. Повеќе...

Арх. Калиник Мавролеон: Монологот БОЖЈИ

 

Те гледав кога се разбуди угрово. Чекав да ми кажеш два-три збора, да се заблагодариш за се што ти се случува, да побараш мое мислење за се што треба да правиш денес. Повеќе...

За Моето име

Поуки на грузискиот Старец Гаврил Ургебадзе за последните времиња

 

„Ѓаволот има 666 мрежи. Во времето на антихристот луѓето ќе очекуваат спасение од космосот. Тоа ќе биде и најголемата замка на ѓаволот: човештвот ќе бара помош од вонземјаните, не знаејќи дека тоа се, всушност. – демони.“ Повеќе...

Взбранной Воеводе победительная