11 МАЈ
1. Св. Кирил и св. Мeтoдиј Рамнoапoстoли. Рoдeни браќа, рoдум oд Сoлун, oд
пoзнати и бoгати рoдитeли, Лав и Марија. Пoстариoт брат, Мeтoдиј, какo oфицeр пoминал 10
гoдини мeѓу макeдoнскитe Слoвeнитe и така гo научил слoвeнскиoт јазик. Пoтoа Мeтoдиј сe
oддалeчил вo гoрата Oлимп и сe прeдал на мoнашки пoдвиг. Тука пoдoцна му сe придружил и
Кoнстантин (Кирил). Нo кoга хазарскиoт цар Каган пoбарал oд царoт Михаил прoпoвeдници
на вeрата Христoва, тoгаш, пo запoвeд на царoт, oвиe двајца браќа билe прoнајдeни и
испратeни мeѓу Хазаритe. Убeдувајќи гo Кагана вo вeрата Христoва, тиe гo крстилe сo гoлeм
брoј нeгoви дoглавници и уштe пoгoлeм брoј нарoд. Пoслe извeснo врeмe, тиe сe вратилe вo
Цариград, кадe штo сoставилe слoвeнска азбука oд 38 букви и пoчналe да прeвeдуваат цркoвни
книги oд грчки на слoвeнски јазик. На пoвик на кнeзoт Растислав oтишлe вo Мoравија, кадe
штo ја распрoстранилe и ја утврдилe благoчeстивата вeра, а книгитe ги намнoжилe и им ги
далe на свeштeницитe да ја учат младината. На пoвикoт на папата, oтишлe вo Рим, кадe Кирил
сe разбoлeл и умрeл, на 14 фeвруари 869 гoдина. Тoгаш Мeтoдиј сe вратил вo Мoравија и сe
пoтрудил дo смртта на утврдувањe на вeрата Христoва мeѓу Слoвeнитe. Пo нeгoвата смрт - а
тoј сe упoкoил вo Гoспoда на 6 април 885 гoдина - нeгoвитe учeници, Пeттoчислeницитe, сo св.
Климeнт какo eпискoп на чeлo, гo прeминалe Дунав и сe спуштилe на југ, вo Макeдoнија, кадe
штo, oд Oхрид, ја прoдoлжилe мeѓу Слoвeнитe рабoтата запoчната сo Кирил и Мeтoдиј на
сeвeр.
Тропар, глас4
Како рамни по нарав на апостолите и учители на словенските страни, богомудри Кириле и Методие, молете Го Господарот на вселената, да ги утврди сите словенски народи во православие и едномислие, да го смири светот, и да ги спаси душите наши.
„Зар не паѓа дожд од Бога на сите подеднакво? Или Сонцето не свети за сите, исто така? Зар не го дишеме воздухот сите еднакво? Како тогаш не се срамите да признаете само три јазика, а за сите други народи и племиња сакате да бидат слепи и глуви? Дали Господ го сметате толку бессилен тоа да не може да го даде, или завидлив, па тоа да не го сака? “
Македонија во чест на свети Кирил
Свето Евангелие од светиот апостол Јован 34
Во она време кога одеше Исус, виде еден слеп човек од неговото раѓање. Учениците Негови Го прашаа ирекоа: „Рави, кој згрешил? - тој или родителите негови, та се родил слеп?” Исус им одговори: „Ни тој, ниту родителите негови згрешиле, *туку за да се јават делата Божји врз него. Јас треба да ги вршам делата на Оној што Ме прати додека е уште ден; оти настапува ноќ, кога не ќе може никој да работи. Дури сум во светот, Јас сум *Светлина на светот.” Штом го рече тоа, плукна на земја, направи кал со плунката и ги намачка со неа очите на слепиот, и му рече: „Отиди и измиј се во бањата Силоам, што значи: ,пра-тен’!” Тој отиде, се изми и дојде прогледал. А соседите и оние, што порано го беа гледале како слеп, рекоа: „3ар не е овој што седеше и просеше?” Едни велеа: „Тој е,” а други: „Личи на него.” Тој, пак, зборуваше: „Јас сум.” Тогаш го прашаа: „Како ти се отворија очите?” Тој одговори и рече: „Еден Човек, Кој се вика Исус, направи кал, ми ги намачка очите и ми рече: ,Отиди во бањата Силоам и изми се!’ Отидов, се измив и прогледав.” Му рекоа пак: „Каде е Он?” Тој рече: „Не знам.” Тогаш го одведоа кај фарисеите човекот, кој порано беше слеп. А беше сабота, кога направи Исус кал и му ги отвори очите. Го прашаа, пак, исто така и фарисеите: „Како прогледа?” Тој им одговори: „Ми кладе кал на очите, се измив и гледам.” Тогаш некои од фарисеите рекоа: „Не е од Бога Овој Човек, штом не ја уважува саботата.” Други рекоа: „Како може грешен човек да прави такви чудеса?” И *настана расправија помеѓу нив. Пак му рекоа на слепиот: „Ти што велиш за оној што ти ги отвори очите?” А тој рече: „Пророк е.” Но Јудејците не поверуваа за него дека бил слеп и прогледал, додека не ги повикаа родителите на прогледаниот, и ги прашаа: „Дали е овој вашиот син, за кого велите дека се родил слеп?” Родителите негови одговорија и им рекоа: „3наеме дека е овој наш син, и дека се роди слеп; но како сега гледа, не знаеме; или, кој му ги отвори очите, не знаеме. Тој е голем; прашајте го него, нека ви каже сам за себе!” Ова го рекоа неговите родители, оти се боеја од Јудејците; зашто Јудејците се беа согласиле да биде исклучен од синагогата секој, што ќе Го признае за Христа. Затоа и родителите негови рекоа: „Тој е возрасен, него прашајте го!” Тогаш повторно го повикаа човекот што беше порано слеп и му рекоа: „Прослави Го Бога; ние знаеме дека Оној Човек е грешен.” А тој одговори и рече: „Дали е грешен, не знам; но знам дека бев слеп, а сега гледам.” Пак му рекоа: „Што ти направи? Како ти ги отвори очите?” Тој им одговори: „Јас ви реков веќе и не чувте, што сакате пак да чуете? Да не сакате можеби и вие да Му станете ученици?” А тие го укорија и му рекоа: „Ти си Негов ученик, а ние сме Мојсееви ученици. Ние знаеме дека со Мојсеја говорел Бог; а Овој не знаеме од каде е.” Одговори човекот и им рече: „Тоа е и за чудење, што вие не знаете од каде е, а мене, сепак, ми ги отвори очите. Знаеме дека Бог не слуша грешници: но оној што Го почитува Бога и ја исполнува Неговата волја, него го слуша. Откако е веков, не се чуло некој да отворил очи на слепороден. И ако Он не беше од Бога, не можеше да направи ништо.” Одговорија и му рекоа: „Сиот си во гревови роден, па зар ти нас ќе не учиш?” И го испадија надвор. Исус чу дека го истерале, па како го најде, му рече: „Веруваш ли ти во Синот Божји?” Тој одговори и рече: „А кој е, Господи, па да поверувам во Него?” Исус му рече: „И си Го видел, и *Кој зборува со тебе, Он е.” А тој рече: „Верувам, Господи!” И Му се поклони.
Глас четврти:
Богомудри Кириле и Методие, еднакви по дух со апостолите и учители на словенските земји,
Владиката на сите молете Го, словенските народи да ги утврди во Православието и едномисленоста,
да го смири светот и да ги спаси нашите души.
Апостолското дело на светите браќа Кирил и Методиј
Во почетокот на ИЏ век била веќе подготвена солидна основа за поширока и поорганизирана мисионерска активност во Македонија. Во тоа време Византиската империја доживува нов расцут на културен план, па овој бран ги заплиснува и градовите што биле оддалечени од Цариград, посебно Солун. Во првите децении на ИЏ век во Солун живее и семејството на висок службеник на царската власт, помошник на византискиот стратег на Солун и солунската област. Тоа бил Лав со својата сопруга Марија, по народност македонци. Семејството имале повеке деца, но се спомнуваат само имињата на најстариот - Методиј и најмалиот Констанит. Дури не се спомнува и световното име на Методиј, кој ова го добил при замонашувањето.
Побожните родители ги упатиле своите рожби уште од најраното детство во христијанството, трудејќи се да им помогнат да ги применуваат возвишените христијански вистини во својот живот.
Костантин уште од својата младост се занимавал со списите на свети Григориј Назијанзин и на Дионисиј Аеропагитски. Татко му го испратил во Цариград да го продолжи своето образование во императорското Магнаурско училиште, каде, освен богословските науки се изучувале и граматиката, аритметика, географија, астрономија, музика, поезија, реторика. Покрај овие науки Константин учел и јазици - латински, еврејски и сирски. Откако го завршил своето високо образование, Константин бил назначен за библиотекар при црквата Света Софија, а потоа бил поставен за професор по философоја во училиштето што го завршил. Тогаш го добил и името Константин Философ.
Што се однесува до Методиј, постојат мошне оскудни извори, според кои тој се здобил со светско образование и се посветил на државната и воена служба. Бил надарен со христијански добродетелен живот и државнички и воени способности. Подолго време управувал со Брегалничката област и придонесол христијаннството длабоко да се всади во македонската душа во тој дел на Македонија. За овој успех бил особено заслужен и неговиот брат Константин.
Мисионерската дејност на Светите Браќа меѓу македонците, посебно возобновувањето и применувањето на македонската азбука е забележано во житието на Свети Наум. Ова му претходело на преведувањето на светите книги на јазикот на македонците од Солунско и на мисионерското дело меѓу западните Славјани во Моравија.
Извесно време пред својата мисионерска дејност Светите Браќа се повлекле во манастирот Полихрон на планината Олимп, каде всушност конечно се подготвиле за своето епохално мисионерско дело. Манастирското осамување го прекинале двапати кога биле испраќани од византиската власт од цариградскиот патријарх во мисии меѓу Сарацените и Хазарите. Овие мисии ги извршиле со голем успех.
Ростислав, кнезот на Велика Моравија, испратил молба до византискиот император Михаил ИИИ овој да испрати ,,епископ и учител, кој ќе им објаснува на нивни јазик вистинската христијанска вера,,. Изборот паднал на Светите Браќа. Тие биле речиси подготвени и за оваа мисија, зашто голем број од светите книги веќе ги превеле на македонски јазик, кој јазик бил разбирлив и за сите славјани. Тие веќе мисионерствувале во Брегалничката област и во некои други области низ Македонија, на четвртиот по ред библиски, македонски јазик. Тие избрале достојни ученици и помошници и тргнале во Моравија. Таму биле пречекани со голема радост и со големи почасти. Набргу потоа отвориле училиште, во кое ги подготвувале идните свештенослужители и учители за западните славјански народи. Тука наишле на голем отпор од германски свештеници: обвинувани за ерес. Биле принудени да појдат во Рим и да го докажат своето правоверие. Во Рим биле примени со големи почасти од папата Адријан ИИ. Тој ги одобрил македонско-славјанските богослужбени книги и наредил да бидат поставени во олтарот на црквата Санта Марија Маџоре и богослужби да се вршат на македонски јазик во три римски цркви. Кирил во Рим тешко се разболел и се упокоил на 14 февруари 869 година. Методиј епохалното мисионерско дело меѓу западните Славјани го продолжува сам со помош на своите ученици, кои во Рим биле ракоположени во свештенички чин. Непријателството од германските свештеници не престанувало. Истоштен од напори и измачувања, Свети Методиј се упокоил во Нитра 885 година. Неговите ученици биле подложени на измачувања и прогони. Некои од нив распродадени како робови.
Делото на Светите Браќа по смртта на Свети Методиј паднало во голема криза, но благодарение на нивните најдаровити ученици - Свети Климент и Свети Наум, Охридските светители и чудотворци, учители и просветители, ползувајќи се со својот мисионерски метод, што имал за цел да им ја објави Божјата вистина на новите народи, почнувајќи ја нивната културна самобитност, останал жив образец за Светата Црква и за мисионерите на сите времиња.
Светите Браќа Кирил и Методиј успеале како македонци да станат апостоли на Славјаните. Тие сакале да му служат на доброто на сите славјански народи и на единството на Универзалната Црква. За овие и вакви свои заслуги, во своето апостолско послание EGREGIAE VIRTUTIS, папата Јован Павле ИИ на 31 декември 1980 година ги прогласи за сопокровители на Европа, чиј покровител е Свети Бенедикт, прогласен од папата Павле ИВ на 26 октомври 1964 година. (од сајтот на Св. Спас -Драчево)
Друго:Трибина „кирилицата - од каде доаѓа и каде оди“