Поуки од Светите Отци

„Во младоста човекот гради, во зрелоста живее,

а во староста се подготвува да се сретне со Бога.

А ако староста не е посветена на Бога,

тогаш е празна.“

Познај ги во себе доброто и злото - блажен е човекот кој тоа го знае.
Ако живееш по тело ќе си ги погубиш и душата и телото.
А ако живееш според Бога, ќе ги спасиш обете.“

Како што гонетото животно наоѓа посигурно засолниште, отколку негонетото, така сум и јас, гонет од непријателите, најдов посигурно засолниште, скривајќи се под Твојот шатор, каде што ни пријателите, ни непријателите не можат да ја погубат мојата душа.

  Потребно е да имаме добрина и љубов во нашата душа и тоа да го пренесуваме на нашата околина. Мораме да бидеме внимателни, никого да не оптеретуваме со каква било злоба против оние што нѐ повредиле, туку, со љубов да се молиме за нив.“

 Потребна ми е вистинска, христијанска, жива, дејствителна љубов, потребно ми е срце кое љуби, жали за ближните, потребна ми е радост за нивната благосостојба, тага за нивните маки и болести, за нивните гревови, слабости, недостатоци, несреќи, с

Еден ден пред Божиќ, кога свети Наум ја беше завршил светата Литургија во манастирот и ги беше причестил монасите и народот, почувствувал дека му се приближува разделбата од овој свет. Гледајќи го монасите неговото бледо лице, од кое излегувала некоја блага светлина,

– Кој грев е најголем, Старче? – праша отец Нил.
– Злопамтењето, – одговори Старецот, – е многу голем грев, толку голем што нас може да нè лиши и од самиот Рај.
– Рајот? Значи толку е голем? – го прекина младиот монах Гаврил.

 Колку само се лажат оние што бараат среќа надвор од себе -

во туѓи земји и патувања, во богатство и слава, во големи владеења и насладувања,

во задоволства и празни работи, на кои горчлив им е крајот!

Што е Богочовекот Христос: што е Бог во Него, а што човек? Како се познава Бог во Богочовекот, а како човекот? Што ни даруваше Бог, нам луѓето, во Богочовекот и со Богочовекот? Сето тоа ни го кажува Светиот Дух – „Духот на Вистината“: ни ја покажува целата Вистина во Него – за Бог во Него и за човекот, и што сѐ ни е подарено со Него?

Јудејците ја празнуваа Пасха според Законот, односно преминот од Египет во Палестина. Ние ја празнуваме евангелската Пасха, т.е. преминот на нашата природа во Христа од смрт во живот, од пропадливост во непропадливост. Кои зборови би можеле да ја искажат таа внатрешна различност и да покажат колку се подобри предметите на нашите славења од празниците на старозаветниот Закон?

Бескрајна е Божјата љубов и благост кон луѓето. Он нас нѐ љуби силно, бидејќи сме Негов род. Иако ние секој час се откажуваме од Бога, Он лесно не се одрекува од нас. Но, сепак, помило Му е кога луѓето нарочно Му се обраќаат. (…) Човекот треба да се одвои од светот и да тргне да Го бара Господа.

'Преподобни мој Давиде, преклињем те да врло брзо, за десетак минута, будеш овде и да ми помогнеш. Кад будеш пошао, сврати до Прокопија и поведи преподобног Јована Руског. Одмах дођите да ми помогнете, јер сам у опасности!'
Нисам се ни неколико минута мисаоно молио, кад су се отворила врата и кад је ушао седобради старац са штапом у руци.

Човекот по својата природа има своја цел и Бог го бара тоа од него. И затоа заповеда човекот најнапред да го разбере тоа, да го засака и да има волја да работи за тоа. А за да може мислата да биде остварена во дело, да приложува труд и да ја извршува потребната работа, - за ова Господовата благодат му го дава

Лекови, дете мое, значи отров. Немојте да мислите дека лековите

секогаш носат само придобивки. Тие исто така прават штета.

Зошто пиеме лекови?
Затоа што сме болни.

 Забележав дека многу луѓе преземаат илјада работи за да заработат повеќе пари и обично се оправдуваат велејќи дека немаат доволно пари и затоа мораат толку многу да работат. Меѓутоа, ако му понудите на некого да седи дома и само да извршува молитва, а му платите повеќе отколку што може да заработи, тој ќе одбие.

Сега се исполни сѐ со светлина, небото и земјата и адот; секоја твар нека се весели и радува. Се радува земјата, бидејќи се ослободи од проклетството за Адамовиот грев. Ликува небесата, бидејќи Оној што слезе на земјата, од адот ги ослободи оние кои таму се наоѓаа. Пеат ангелите, прославувајќи го Победителот на смртта Својот Творец, Кој сега го

Бог се наведна од Небесата за да ги слушне молитвите со смирени зборови, а наместо тоа слуша шеги и озборувања. “
Неговите зборови ме трогнаа. Оттогаш, ако во Црквата ми дојдеше некој празен збор се сеќавав на тоа и се срамев од Божјите ангели.

   Душата има сочувство спрема телото, а телото нема сочувство спрема душата.

На пример, кога телото страда, заедно со него страда и душата,

и кога е телото здраво и силно, на тоа се радуваат и чувствата на душата.   

Тој видел, лево од себе густ мрак, како непробоен ѕид, позади кој се слушало шум, викотници и метеж. Загледувајќи се повнимателно во мракот тој видел широка река која се бранувалa, напред и назад, лево и десно. Во неа имало многу луѓе и кога и да се појавел некој бран во реката - пред неговите очи и до неговите уши допирал некој таинствен глас кој му објаснувал: