Трпението

 Погледнете ја мирната вода, чија површина е рамна како огледало. Но фрлете во неа и најмало нешто и таа истиот час ќе се раздвижи по целата површина. Тоа е слика на малодушноста, која штом ќе дојде некоја непријатност, веднаш се вознемирува и тагува. Но, тука е и – карпата! Брановите ја бијат, а таа стои. Не обрнувајќи на нив никакво внимание, како тоа воопшто да не ја загрижува. Ова е слика на великодушноста и трпението.
 Трпението треба да биде совршено, то ест, треба да се издрже како што треба, што би тоа во ништо не би било меко. Совршенство на трпението е – да се трпи спокојно, дури и со радост, и да се благодари на Бога за околностите кои тераат на трпение, како за вистинско и суштинско богатство. Верувајте дека трпејќи клевета земате учество во соборот на мачениците и радувајте се за тоа. Зашто навистина е така. А допуштајќи тага и самосожалување, вие ја смалувате вредноста на она што Господ ви го дава в раце.
 ... Трпете. Со трпение се задобива душата, како да се купува на лицитација.

Трпението е пространа област. Не треба да ја бараме: таа е на секому под нозете и на плеќите во доволна мера.
Кој претрпи до крај, ќе биде спасен (Мт. 10, 22). А имаме ли што да трпиме? Тука никој не е сиромашен. Секој има широк терен за трпение; значи и спасението ни е на дофат на рацете. Претрпи сè до крај и ќе бидеш спасен. Сепак, треба да се умее да се трпи; зашто може и да се трпи, а од тоа да се нема никаква корист. Како прво, чувај ја светата вера и води беспрекорен живот по верата; секој грев кој ќе се случи веднаш очистувај го со покајание. Како второ, сè што треба да претрпиш, примај го како од рацете Божји, имајќи непрестајно на ум дека ништо не станува без Божја волја. Како трето, верувај дека сè што потекнува од Господ, Тој го испраќа за добро на нашите души, искрено благодари на Бога за сè, благодари и за неволјите и за утехите. Како четврто, засакај го страдањето заради неговата голема спасоносност и жеднеј за него како за горк но исцелувачки напиток. Како петто, размислувај за тоа дека кога ќе се појави неволја не треба да ја фрлиш како тесна облека, туку да претрпиш. Дали ќе ја претрпиш христијански или не – секако ќе мораш да ја претрпиш; тогаш е подобро да ја претрпиш христијански. Роптањето не избавува од неволја, само ја отежнува; а смирената покорност пред одлуката на Промислата Божја с спокојството ја олеснуваат неволјата. Како шесто, за себе сметај дека не заслужуваш таква неволја; зашто кога би сакал Господ да те подложи на правдата, зарем таква неволја би требало да ти испрати? Како седмо, над се моли се и милостивиот Господ ќе ти даде цврстина на духот, со која ќе ти изгледа, додека другите се чудат на твоите неволји, дека всушност и немаш што да претпиш.
Секој од нас е врзан со свој круг на обврски – и кон Црквата, и кон власта, и кон општеството, а некој, покрај тоа и кон семејство.Исполнувањето на овие обврски е круг на добри дела кои Господ од нас ги бара. Но совесното исполнување од нас бара труд и трпение, за не само да би почнеле добро, туку и да продолжиме и да го доведеме до крај.
... Кога ќе стапиш во борба со страстите за да би угодил на Бога, сметај за себе дека си распнат на крст и спокојно пребивај на него, не офкај и не оттргнувај се, а особено отфрли секаква помисла да слезеш од него, се додека не настапи час и сам да кажеш: Оче, во Твои раце го предавам духот мој.

... Ништо не започнувај ако не промислиш и не пресметаш дали ќе имаш доволно сила започнатото да го доведеш до крај. Така Господ заповедал во приказната за оној кој започнува војна и пристапува кон подигнување на куќа. Во што се состои таа пресметка? Во тоа човек однапред да се вооружа со самоодрекување и трпение. Погледај дали постојат кај тебе тие потпори на сите кои се трудат во доброто и ако постојат зафати се за работа, а ако не, тогаш однапред подготви се на нив. Ако се подготвиш, што и да сретнеш на патот по кој си се намерил, сè ќе претрпиш и совладаш и започнатото ќе го доведеш до крај. Пресметка не значи тоа, дека треба да го отфрлиш делото ако е тешко, туку да се вдахновуваш на секаков напор. Од таму потекнува цврстината на волјата и постојаноста на работењето. И никогаш нема да ти се случи да кажеш „одам“, а потоа да не дојдеш до крај.
Трпете и трпете! И уште: бидете спокојни! Утврдете се во верата дека сè е од Бога и дека сè ни е на добро, иако ние тоа јасно и не го гледаме. Верата и е потребна за невидливото, а за видливото: што ќе ни е вера? Нека се смилува Господ над вас! Нека ве утеши Господ со невидлива, духовна утеха. Господ нека ве излечи, и Неговата Премилосрдна Мајка, и Ангелот-Чувар. Сеќавајте се на страдалниците и тешете се со нивното трпение. Сеќавајте се на гонетите и мачените и вдахновувајте се со нивното трпение.

Кога поднесувате зло, значи – трпите. А што тоа е болно, како и да биде поинаку? Кога не би било болно, не би имало ни што да се трпи. Вашето срце сигурно е многу погодено и длабоко поразено со она што се случува. Тоа не се случува волно, затоа и нема да се припише како кривица. Виновноста доаѓа од одна што се појавува како последица на чувства. Ако сте расрдливи, раздразливи, кавгаџии, ако роптате. А доколку и она што е болно го трпите без роптање, тогаш не може да биде поинаку, туку според вашето расположение.

Пред сè вежбајте се во љубовта – на дела и во чувства – не исклучувајќи никој од оние кои се допираат до вас, ма колку и да биле неугледни.
Кој претрпи до крај, тој ќе се спаси (Мт. 24, 13). Но нема да се спаси секој кој трпи, туку само оној кој трпи на патот Господов. Овој живот е наменет за трпение, секој нешто трпи и ќе трпи до самиот крај. Но трпението не е од корист ако не е заради Господ и заради Неговото свето Евангелие. Застани на патот на верата и на евангелските заповеди па поводите за трпење ќе се умножат, но трпението од тој момент ќе почне да донесува венци и тоа трпение кое дотогаш било пусто, ќе стане плодоносно. Како нè заслепува ѓаволот, кога како тешко и неиздржливо го претставува самото тоа трпение кое се сретнува на патот кон доброто, а она кое тој сам им го наложува на служителите на страстите го представува како лесно и безначајно, иако е тоа потешко у пожално од трпението кое го поднесуваат борците против страстите и ѓаволот! А ние сме слепи и не го гледаме тоа... Се трудиме, трпиме и омалаксуваме заради ѓаволот, а на своја погибел.
Говорете: слава на Бога за сè! Слава на Бога што испраќа нешто да претрпиме, зашто тоа е исто што и да се пружи прилика да се заслужи Царството Божјо, кое е ветенп на оние кои трпат и се спокојни во трпението. Ако треба да претрпите, претрпете, но придодајте и спокојство на душата... Она е од Бога, а ова е од вас – и ќе имате допирна точка со Господа.

Подготви: Златко  Дивјаковски