Годинава помина во знакот на филмските адаптации на славите романи, од „Хобитот“ на Џ.Р.Р. Толкин, преку „Игри на гладните“ според трилогијата на Сузан Колинс, до екранизациите на класиците „Клетници“ на Виктор Иго и „Ана Каренина“ на Лав Толстој... Нашата читателска публика е по малку мрзлива, претпочита да потроши два часа на филм наместо неколку дена во читање, велат домашните издавачи .
„Ана Каренина“ на Лав Толстој, во режија на Џо Рајт
ДВЕ ИЛЈАДИ И ДВАНАЕСЕТТА - ГОДИНА НА ФИЛМСКИ АДАПТАЦИИ
Годинава што изминува беше одбележана со екранизирањето на славните романи, почнувајќи од познатите класици до новите бестселери. Холивуд донесе актуелни изданија на големото платно:
светските премиери на филмските адаптации на „Хобитот“ според романот на Џ.Р.Р. Толкин, во режија на Питер Џексон (се очекува набргу да дојде и кај нас); „Игри на гладните“ според трилогијата на Сузан Колинс, во режија на Гери Рос; класиците „Клетници“ според истоименото дело на Виктор Иго, а во режија на Том Хупер, и „Ана Каренина“ според книгата на Лав Толстој, во режија на Џо Рајт. Идната година се очекува да излезе и филмот „Големиот Гетсби“, во режија на Баз Лурман, според книгата на Френсис Скот Фицџералд.
Откако ќе се појави филмот, некои читатели брзаат да ја купат книгата според која е снимен, но повеќето се задоволуваат со два часа удобно залегнати во киносала, велат нашите издавачи, кои следејќи ги светските трендови во својата продукција неизоставно ги вклучуваат популарните наслови.
Филмот маркетиншки помоќен од книжевноста
Филмот како медиум има поголема маркетиншка моќ од книгата иако таа е посуштинска и подлабока, но кога би требало да се избере помеѓу филм и книга, предноста е на страната на седмата уметност, вели Винка Саздова од издавачката куќа „Три“.
Оваа издавачка куќа ги објави двете најпопуларни книги на Ден Браун - „Кодот на Да Винчи“ и „Ангели и демони“, по кои беа снимени и филмските мегахитови. Книгите одлично се продаваа, бидејќи се појавија пред светските филмски премиери.
И Дејан Павлевски од издавачката куќа „Матица“, која го отпечати бестселерот „Јади, моли се, уживај“ на Елизабет Гилберт, по кој режисерот Рајан Марфи направи филм, се согласува дека филмот има поголема популарност.
- Интересот за романот порасна по светската премиера на филмот, а книгата беше меѓу најпродаваните изданија во „Матица“ минатата година. Секако дека филмот има поголема моќ. Ако книгата излезе пред филмот, нормално дека таа ќе се чита, но ако е обратно, за жал, луѓето нема да трошат време да читаат, туку одат на полесната варијанта - вели Павлевски.
Уметности што си одмагаат
Иако секогаш сум мислел дека книгата и филмот се компатибилни, практиката покажува обратно, вели Христо Петрески од издавачката куќа „Феникс“.
- Има голема разлика меѓу книгата и филмот. Тие уметности, наместо да си помагаат, си одмагаат. Во последниве години нема автентичност во филмовите, бидејќи ретко кога режисерите ја отсликуваат вистинската приказна на литературното дело и најчесто се јавува разочарување кај авторите на книгите - вели Петрески.
Во „Феникс“ моментално „Хобитот“ е најбараната книга, што се должи на бомбастичната најава на светската премиера на истоимениот филм во режија на Питер Џексон. Филмот на киноблагајните во светот создава долги редици. Македонската премиера се очекува наскоро во „Синеплекс“.
- Откако ја добивме „Хобитот“, немаше којзнае каква побарувачка, но откако излезе филмот - книгата масовно се бара. Така беше и со книгите за Хари Потер и со „Кодот на Да Винчи“ и со „Ангели и демони“ и многу други бестселери што ги публикуваа другите издавачки куќи - вели Петрески.
Но читателската публика, според него, ни е мрзлива, претпочита филм наместо книга.
- Причината е едноставна - луѓето имаат изџвакан производ и така им е полесно да ја совладаат приказната. Полесно им е да потрошат два часа од своето време гледајќи го филмот отколку неколку дена додека ја прочитаат книгата. Но тоа не се вистински читатели, туку се читатели на мигот. Ретки се оние љубители на книгата што би отишле во кино да ја гледаат филмската адаптација и да направат споредба со книгата што веќе ја прочитале - вели Петрески.
Ваквиот тренд, подвлекува тој, е резултат на силен маркетинг.
„Хобит“ ги вознемири гледачите
Според британскиот магазин „Дејли мејл“, на некои од гледачите што присуствувале на 3Д-проекцијата на „Хобитот“ им се слошило поради револуционерната техника на снимање, брзината на камерата и 3Д-ефектите. Режисерот Питер Џексон изјавил дека користел посебна 3Д-техника за време на снимањето, која забележува двојно повеќе фрејмови во секунда од обичната. Ова не им било пријатно на неколку гледачи што пријавиле дека филмот им предизвикал мачнина, главоболка и сл. Експертите и критичарите се согласни дека резултатот бил пребрз или „преполн“ со информации за човековото око и мозок.
- Техниката на снимање ги прави кадрите на екстериер, природа или планини од птичја перспектива, навистина импресивни. Но ако гледате крупен кадар, да речеме на некое лице, имате впечаток дека сликата трепери - пишува „Дејли мејл“.
„Сандеј тајмс“, пак, искуството на гледање „Хобит“ во кино го спореди со возење многу брз и стрмен тобоган.
Писателите ја мразат екранизацијата на нивните дела
Авторите на филмувани книги неретко се незадоволни со резултатот. Стивен Кинг бил голем обожавател на работата на големиот режисер Стенли Кјубрик, но бил комплетно разочаран од тоа како го екранизирал неговото дело „Шајнинг“. Според Кинг, иако улогата на Џек Николсон е култна, тој воопшто не бил импресиониран од неговата изведба. Има уште многу вакви примери на писатели што не биле задоволни од работата на режисерите. Тука се вбројуваат писателите Ен Рајс („Интервју со вампирот“), Винстон Грум („Форест Гамп“), Ентони Бурџис („Пеколен портокал“), Бред Истон Елис („Американски психо“) и уште многу други.
26.12.2012 год
Автор: Ивана Нолчева - Нова Македонија