логоFacebook  Twitter  YouTube  eMail

Кожувчанка

Националната галерија на Македонија (НГМ) денеска ја промовираше монографијата „Никола Мартиноски до 1945“ - истражувачки проект на Кирил Пенушлиски. Тоа беше прв настан од трите кои овој месец НГМ ќе ги организира за Мартиноски - на 11 мај во Мала станица ќе биде отворена изложба на фоторепродукции на дела од Мартиноски од 1919 до 1929, а на 16 мај авторот Пенушлиски ќе одржи предавање „Од Мартин до Мартиноски“.

Кирил Пенишлиски (1977), кој му е внук и го носи името на основоположникот на науката за фолклор во Македонија, и е син на академскиот сликар Илија Пенушлиски, рече дека монографијата е прв дел од истражувањето за Мартиноски,  за кого во воведот на изданието истакнува дека е несомнено најголемиот и најважниот македонски уметник на 20 век.

- Ова дело произлегува колку од повеќегодишно истражување на уметноста на Мартиноски, толку и од повеќедецениско дружење со неговите слики. Англичаните имаат еден израз  - labor of love - и тоа е навистина оваа книга. Јас години поминав по правливите архиви, како во Македонија, така и во другите југословенски републики, трчајќи по колекции кои повеќе не постојат, евидентирајќи ги сликите кои не знаевме каде се, за да се појави оваа книга, рече Пенушлиски. Додаде дека се надева за некоја година да биде промоцијата и на вториот дел кој ќе го опфати творештвото на Мартиноски од 1945-та до неговата смрт во 1973 година.

Глава на жена Мартиноски

Академик Влада Урошевиќ, кој и самиот лично го запознал Мартиноски и го посетувал неговото ателје, рече дека студијата на Пенушлиски се надоврзува на студијата за Мартиноски  на проф. Борис Петковски од пред 35 години. Иако донесува некои нови сознанија таа, рече Урошевиќ, не ја негира претходната, туку е комплементарна и е во дијалог со неа, резултат е на интересирањата и потребите на новите генерации.

- Вистинските вредности во една култура секогаш одново побудуваат интерес и секогаш одново им даваат можност на новите генерации да откријат една нова, своја визура во пристапот кон тие вредности. Во оваа книга присуствуваме на едно повторно откривање на оваа голема тема која го претставува делото на нашиот сликар... Делото на Никола Мартиноски е толку богато што не може да биде исцрпено низ само еден приод и низ само една студија. Сегашната монографија донесува низа мошне значајни сознанија за делото на Мартиноски кои не беа присутни во книгата на Петковски. Ова е добро за македонската култура, покажувајќи ја својата способност да се возобновува низ континуитет, истакна Урошевиќ.

Монографијата има пет дела, почнувајќи од биографијата на сликарот во која, според промоторот Урошевиќ, може да се насети симболика за исклучителноста на Мартиноски - како тоа дека бил роден во Крушево во деновите на Илинденското востание или дека првите практични поуки во сликарството ги добил од Папрадишки. Според промоторот, Пенушлиски открил досега непознати факти за букурешкиот период на Мартиноски и за влијанието на париската ликовна школа од престојот во Париз (1927-1928) кој рече длабоко бил втиснат во неговата уметничка меморија. Посочи и на честото навраќање на сликарот кон експресионизмот, како што рече, „негова никогаш докрај непрележана болест“. - Во тоа и такво видување на светот, тој ќе ги постигне врвните резултати, додаде Урошевиќ.

Во поглавјето „Сликарски теми и мотиви“ Пенушлиски го опфатил циклусот цртежи со молив на хартија именуван „Цвеќиња на злото“, а пишува и за фреските што Мартиноски ги насликал за скопската кафеана „Океан“ во 1930-тите години, кои исчезнале со нејзиното исчезнување. Овие сега веќе непостоечки дела на Мартиноски кои биле еротски насочени според Урошевиќ се интересни зашто ги покажуваат личните афинитети на сликарот и неговите обиди со отстапки да го ублажи судирот кој поради нив ги имал со власта. Меѓу другото, Пенушлиски во монографијата објавил и две песни кои Мартиноски ги напишал на српски јазик.

- Книгата на Кирил Пенушлиски е мошне темелно и промислено составена. Таа претставува една цврста и логична градба којашто постепено ја открива својата содржина пред читателот, додаде Урошевиќ.

Слика Мартиноски

Аакадемскиот сликар Рубенс Корубин подвлече дека се што е напишано во книгата е резултат на детаљни анализи, проследено со многу факти кои се уредно третирани и лоцирани.

- Пенушлиски ни претставува два нови момента за Мартиноски: првиот - експресионизмот е во неговата природа и се појавува во неговото творештво пред да се сретне непосредно  со делата на неговите веќе познати современици Кислинг и Модилјани. Вториот момент - неговото сликарство се темели на бројни студиски цртежи кои самите стануваат тема за сликање, рече Корубин.

Директорката на Националната галерија на Македонија Дита Старова-Ќерими рече дека е горда и почестена што е организатор на настанот посветен на човекот кој бил прв директор на Уметничката галерија во Скопје.

- Можете да замислите јас како директор со која возбуда ја поздравувам оваа монографија и изложбата што ќе следува. Посебно сум горда на личности коишто оддаваат почит и одвојуваат време за творештвото на нашите големи уметници, како што е Никола Мартиноски, истакна Старова-Ќерими.

Авторот Кирил Пенушлиски (Скопје, 1977) дипломирал историја на уметност со филм и филмска теорија во САД, магистрирал историја на уметност во Единбург, докторирал на Националниот институт за уметност во Париз во 2013 година. Визитинг-професор е на академијата Нова во Белград и професор по историја на уметност на ЕСРА-Скопје. Автор е или коавтор на други изданија од областа на уметноста, а има објавено и трудови за стрип и за филм.

Извор: http://sitel.com.mk/ngm-promovirashe-monografija-nikola-martinoski-do-1945-od-kiril-penushliski

 



dobrotoljubie

Поуки од Светите Отци

Видео содржини

dobrotoljubie

Наука и Култура

Септември 25, 2024
Zivko.Grozdanoski3

Интервју со Живко Грозданоски: ДПМ може да дејствува гласно, сложно и независно

Ми се чини дека надворешните предизвици, како на пример отсуството на соработка со некои членови (на Управниот одбор) на ДПМ, некои обиди за саботажа итн. (сè се тоа нешта што веројатно секогаш ќе ги има); па сега слабиот рејтинг на ДПМ меѓу членството и во…
Август 29, 2024
TviTER231

„РАДОСТА НЕ ДОАЃА САМА, ТАА МОЖЕ ДА ЈА ЗАСЕНИ ТАГАТА“ Академик Ќулавкова добитничка на наградата „Браќа Миладиновци“ на СВП

Пред 35 години, август 1989-та, ми беше доделена првата награда за најдобра поетска книга на годината, напишана на македонски јазик, ‘Браќа Миладиновци’. Тоа беше мојата книга ‘Жедби’, со поднаслов ‘Престапни песни’. Во неа, во шест циклуси, опеав неколку…

По премиерата на новиот филм „The Walk“ во Њујорк на двојната кандидатка за Оскар - Тамара Котевска

Ное 14, 2023 Филм, Театар 1870
Tamara.Kotevska
Работејќи од нејзините разговори со Асил и другите деца бегалци, режисерката направи…

„ПОЕЗИЈА ОД МАКЕДОНИЈА“ и „Версвил“

Авг 19, 2023 Литература 2375
TVIT762
Реномираното меѓународно списание за поезија „Версвил“, својот најнов број во целост го…

Беседи

Жарко Ѓорѓиевски: Беседа,13. октомври 2024 година

Жарко Ѓорѓиевски: Беседа,13. октомври 2024 година

Како што постојат места на земјата на кои успева само еден вид растение и нема такви други места на кои истото растение би растело, така и во Црквата Христова постои...

 Aрхим. Георги Капсанис: ВО ЗНАК НА НАШАТА ЉУБОВ

Aрхим. Георги Капсанис: ВО ЗНАК НА НАШАТА ЉУБОВ

Незамисливо е да се биде христијанин без подвиг и крст. Оној што води лесен живот не може да се нарече христијанин. Некои луѓе отсекогаш верувале дека христијанин е оној кој...

Отец Александар Шмеман: Воздвижение на Чесниот Крст

Отец Александар Шмеман: Воздвижение на Чесниот Крст

Тоа бил празникот на христијанското царство, кое се родило под закрилата на Крстот, во денот кога царот Константин го видел Крстот над кој пишувало:: „Со ова ќе победиш…” Тоа е...

Митрополит Софрониј - ПРОПОВЕД ЗА РОЖДЕСТВО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Митрополит Софрониј - ПРОПОВЕД ЗА РОЖДЕСТВО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Во Ветената земја - Палестина, дадена на израилскиот народ од Бога, во планините на Галилеја се наоѓа градот Назарет. Во тоа време тој бил толку непознат и малку важен, што...

Свети Јован Крстител беше испратен од Бог да ги повика луѓето на покајание

Свети Јован Крстител беше испратен од Бог да ги повика луѓето на покајание

Самиот тој, со својот начин на живот, е олицетворение на покајанието. И нормално, не би ни можел да биде повикан од Бог да проповеда покајание ако целата негова сила не...

БОГОРОДИЦА

БОГОРОДИЦА

„Испитувајќи што му е најпотребно на молитвеникот за да беседи со Бог, по кој пат доаѓа молитвата, Богородица го пронаоѓа свештеното тихување..., оддалеченост од светот, заборав на сè земно и...

Св. Јован Кронштатски - Слово на денот на Успение на Пресвета Богородица

Св. Јован Кронштатски - Слово на денот на Успение на Пресвета Богородица

И колку славно било Нејзиното успение! Со каква светлина сјаело Нејзиното пречисто лице. Колку прекрасно, неописливо, неспоресливо благоухание извирало од нејзиното пречисто, приснодевствено тело, како што пишува св. Дионисиј Ареопагит,...

Свети Лука (Војно - Јасеницки): СЛОВО ЗА УСПЕНИЕТО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Свети Лука (Војно - Јасеницки): СЛОВО ЗА УСПЕНИЕТО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Многу е важно правилно да разбереме и да ги запомниме зборовите на тропарот на великиот празник на Успението на Пресвета Богородица: „... По Успението не си го оставила светот, Богородице...’’.Нејзината...

Архива: Беседа на Преображението на Господ и Бог и Спасителот наш, Исус Христос – Свети Григориј Палама

Архива: Беседа на Преображението на Господ и Бог и Спасителот наш, Исус Христос – Свети Григориј Палама

А и зошто Господ, пред почетокот на Преображението ги избира најглавните од апостолскиот лик и ги возведува со Себе на гората? Секако, за да им покаже нешто големо и таинствено....

« »

Најново од култура

Православен календар

 

05/11/2024 - вторник

Св.ап.Јаков брат Господов; Игнатиј Цариградски

Правила и одредби на Православната Црква за постот
Православен календар за овој месец - МПЦ

Кожувчанка

Молитви кон Пресвета Богородица за секој ден во седмицата

 Радувај се, Ти Која од ангелот ја прими радоста на добрата вест дека Бог Слово ќе прими тело од Тебе! Радувај се оти го носеше Создателот во Твојата утроба! Радувај се Ти Која го роди Бога во тело, Спасителот на светот! Повеќе...

Тропар

Тропар на светиот апостол Јаков брат Господов 23 октомври / 5 ноември 2024

Тропар на светиот апостол Јаков брат Господов 23 октомври / 5 ноември 2024

Како праведен Господов ученик,си го примил Евангелието,како маченик имаш смелост непобедлива,како јерарх се молиш, ти кој си брат Божји.

Тропар на светиот Христов рамноапостолен Епископ Ерополски Аверкиј 22 октомври / 4 ноември 2024

Тропар на светиот Христов рамноапостолен Епископ Ерополски Аверкиј 22 октомври / 4 ноември 2024

Божји угодниче, Аверкие свети милостив, незнаењето човечко го исплака,заблудата кон идолите ја разруши со силата Христова,адот пред тебе глава наведна,

Тропар на светиот Иларион Мегленски 21 октомври / 3 ноември 2024

Тропар на светиот Иларион Мегленски 21 октомври / 3 ноември 2024

 Чудо се јави како сведоштво, со дела на Божјите добродетели си засветлил,си ги пасел монашките заедници,исчистил архиерејските тронови,не поколебувајќи се...

Духовната убавина на Богородица се пројавува и во моментот на Распнувањето на Нејзиниот Син

Тебе, Богородице поборнице – војвотко, ние слугите Твои, откако се избавивме од зло, Ти пееме победни и благодарствени песни. Ти имаш сила непобедна, од секакви опасности ослободи не за да Ти пееме : Радуј се, Невесто Неневесна! Повеќе...

Болестите според светоотечкото учење

Значи, не се надевај на лекарска вештина без благодат и не ја отфрлај своеволно, туку моли Го Бога да ја спознаеш причината за казната, а потоа моли за избавување од немоќта, трпејќи сечење, горење, горчливи лекови и сите лекарски казни Повеќе...

Свети Лука Симтерополски: Архиепископ и хирург

Едноставно е да се претпостави дека професорот – епископ, соединувајќи го во своите раце крстот и скалпелот, ги порази современиците токму со тоа необично соединување на двете разновидни сфери на активност.  Повеќе...

Духовни поуки: „Помоли се за мене“

Со Бога зборувај многу, а со луѓето малку; ако во Божјиот закон се подучуваш - ќе успееш и во едното и во другото. Повеќе...

Живот без стрес

Ако разбереме што се крие зад стресот, ако ја видиме лагата, која што се крие зад него, на крајот ќе увидиме дека не постои причина за да бидеме во стрес.. Повеќе...

Митрополит Струмички Наум - Да пораснеме барем до Стариот Завет

И не само што немаат туку се и очигледна пречка за влез во Царството Небесно, и пречка да се сфати и пренесе неговата идеја и порака. Повеќе...

Епископ Тихон Шевкунов: „НЕСВЕТИ, А СВЕТИ“

Несвети, а свети. Луѓе, кои навидум живееле во нашето секојдневие, се соочувале со проблемите со кои ние се судираме, боледувале од болести од кои ние боледуваме, често осудувани од околината, а сепак, не биле секојдневни. Луѓе, кои не се на иконите, но го предавале животот од иконите во сите нивни дела, зборови, мисли. Луѓе, за кои тишината прозборила дека се свети.  Повеќе...

ГОЛЕМАТА ТАЈНА НА ДИВЕЕВО - Кој ќе доживее, ќе види

Како дополнување на оваа тајна, еве што слушнав од устата на 84-годишната игуманија на манастирот Дивеево, Марија. Бев кај неа во почетокот на 1903 година веднаш по канонизирањето на преподобниот Серафим и заминувањето на царското семејство од Дивеево. Повеќе...

Арх. Калиник Мавролеон: Монологот БОЖЈИ

 

Те гледав кога се разбуди угрово. Чекав да ми кажеш два-три збора, да се заблагодариш за се што ти се случува, да побараш мое мислење за се што треба да правиш денес. Повеќе...

За Моето име

Поуки на грузискиот Старец Гаврил Ургебадзе за последните времиња

 

„Ѓаволот има 666 мрежи. Во времето на антихристот луѓето ќе очекуваат спасение од космосот. Тоа ќе биде и најголемата замка на ѓаволот: човештвот ќе бара помош од вонземјаните, не знаејќи дека тоа се, всушност. – демони.“ Повеќе...

Взбранной Воеводе победительная