Прашањето на езотеризам на религијата има првостепено значање за нашите современици, не само затоа што пазарот на книги е опсипан со мноштво окултна литература  која претендира на езотеризам -некакви тајни знаења, вообичаено нарекувани древна мудрост, туку во погoлема мера поради тоа што правилното решение на ова проблематика дава можност подлабоко и подобро да се сфати, протолкува и процени учењето на Православната Црква. Сите езотериски учења претендираат на избраност и елитност.

Сите ние сме гости на овој свет, кои повеќе – кои помалку, повредени од демоните – разбојниците, сместени од милостивиот Самарјанин – Христос, на лекување во гостилницата – Црквата. Гостилничар е Епископот. Милостивиот Самарјанин – Христос му остава сè што му е потребно на гостилничарот за да ги догледа и излекува сите оние чии срца и души, па и тела, се повредени од демонскиот напад.

Денес несомнено, човештвото ја покажува својата крајна немоќ; гордиот и супериорен „над-човек“, самозамислениот „господар на светот“, сега, во 21 век, во екот на најголемата технолошка експанзија, го гледаме стуткан од страв, испаничен и немоќен. Се плаши и се крие од еден непријател, толку „голем“ што не е дури ни видлив за човечкото око. Гледате каква иронија?!. Со овие реченици ја започнува својата беседа за кризата владиката Епископ Антаниски г. Партениј.

Господ е Милостивиот и Праведен Судија кој ќе му суди на светот, но и покрај тоа што човечкиот потенцијал за зло не бил сокриен од него, Неговата Богочовека промисла создава живот, Царство, кое е во светот, но на светот не му припаѓа, и кое ни вратите на пеколот нема да го одолеат – како што знаеме, Црквата.
Тоа Царство нема географски граници, административна јурисдикција, нити световна власт – но ниедна власт не може да го уништи. Но, од друга страна, тоа Царство, не е шеријат, и не може, нити пак треба да се наметне на светот наоколу. А вратите на Царството се отворени...

Храната не нè приближува кон Бога, и не нè оддалелечува од Него, туку намерата нè приближува, а надворешното дело добива внатрешна сила од Оној Кому Му е посветено. Значи, подготвувајќи се да постиме, воздржувањето да го посветиме, колку што можеме, на Оној Кој од Дева во пештера недалеку од Витлеем е роден. Со ова посветување и...

Верата води кон смирение пред Бога како креативен почеток на животот. Дарот на верата не е непотребен товар, тој не е мртов капитал, не е празно суеверие, но служи како мотор на срцето, мислата и волјата на човекот. Од досега кажаново произлегува прашањето дали Го препознаваме Христос како    Господар на нашата секојдневна активност, бракот, семејството, финансиската ситуација, нашата иднина и иднината на денешниов свет? И уште! Колку вистински дозволуваме суптилноста на овој свет, да ни ја потисне и да ја неутрализира верата што ја носиме во себе?

Христијанството како религија – како теоретски систем на објаснувања за рајот и пеколот, награда и казна,

едноставно е христијанство кое е одвратено од својата вистинска форма.

Или Го имаме спознаено живиот Бог, или немаме ништо.

Или го јадеме Неговото тело и ја пиеме Неговата крв, или немаме живот во нас.

Отфрлањето на исихазмот е извор на сите ереси.

 Позитивната или штетната улога на болката зависи од личниот однос на човекот кон неа. Кога човекот не е способен во болката да види некаква смисла или цел, природно е да падне и да се разочара. Тој ја сфаќа како мачно патување кон небитието. Кога, напротив, човекот ја гледа болката како педагошко средство на Божјата промисла, тој може да ја искористи на позитивен начин и да ја вклучи во перспективата на своето духовно усовршување.

 Господи, колку повеќе растам толку помалку сакам да разбирам, а повеќе да чувствувам. Сакам секој ден сè помалку да ти се противам, да направам место да влезеш со Твоите тивки стапки во секој дел од мојот живот.

Да го просветлиш секој агол од моето битие, да одиш по земјата на мојата плот.

Простри се врз небото на мојата душа, целиот да станам светлина.

Бог е предобар. Својата добрина Бог му ја позајмил на секое свое создание. Затоа во секое Божјо создание има Божја добрина. Дури и во ѓаволот има Божја добрина, според која ѓаволот си посакува за себе добро, а не лошо, но по својата глупост мисли дека со зло ќе дојде до доброто, односно, дека правејќи им зло на сите Божји созданија, на себе ќе си напра- ви добро. Ох, колкава е Божјата добрина во секое Божјо создание! Во каменот, во растението, во животното, во огнот, во водата, во воздухот, во етерот!

„А ние да пребиваме во молитва без било какво воображување, и да просиме смирен дух од Господа, и Господ ќе нѐ љуби и ќе ни даде на земјата сѐ што ни е полезно за душата и телото„

Сѐ ќе отиде и сѐ ќе помине,
ќе си отидат и грижата и паниката,
патиштата повторно ќе останат рамни
и градините повторно ќе бидат полни со цвеќе.
Да го повикаме разумот напомош,
Да ја победиме болеста со силата на знаењето,
И деновите на тешкиот испит
да ги преживееме како едно семејство!

Драг мој бугарски пријателе, Ти пишувам тебе, што се занимаваш со уметност и вистинска наука, а не со политика, во надеж дека ќе ме разбереш. Тонот на моето писмо нема да биде ни политички ни „академски“, зашто токму „учените расправи“ нѐ доведоа до ова дереџе: да ни биде непријатно, ако си режисер, да направиме заеднички моја претстава во Софија, или твоја во Скопје.

Се чувствуваме противречно, бидејќи не погледнуваме во суштината. Суштината не е градење на своето јас на едно повисоко етичко ниво, одделно од нашата врска со Христа, туку обновување на нашата врска со Христа. Нашиот пат кон спасение и исцеление е да го најдеме нашето место во Телото Христово. Да ја најдеме нашата врска со Христа, односно да се храниме од благодатта Негова, да се храниме од љубовта Негова.

Отците на Црквата расудиле дека совеста е многу важна за човекот. Тие дури тврдат дека само совеста е во состојба да го доведе човекот до определена мера на богопознание. Авва Марко вели: „Ако сакаш да се исцелиш, погрижи се за твојата совест“. Тоа е и одговорот на прашањето што ќе стане со сите оние луѓе кои никогаш не чуле за Бога, за Црквата, за Христос, не го читале Евангелието. Има милиони луѓе кои не чуле ништо, како тие ќе бидат судени од Бога? Каков ќе биде нивниот пат и врска со Бога?

Ден кој не ти краси облека
само наметка на себе опаша,
сестро - служба доаѓа.

Поминаа снегови
во зима вијулици,
лето, од сонце жеги,
сестро – служба заврши.

Налани во опинци претвори
боси нозе со волнени чорапи
сестро – ветришта имаа свои патеки.

„Со голема жалост ја примивме веста за упокојувањето на Неговата Светост Патријархот Српски Иринеј. Српската Православна Црква и Православието во целост, во неговата личност имаа редок духовник, посветен пастироначалник и неуморен архипастир. Тој достоинствено и смирено го носеше својот патријаршиски крст и крстот на своето духовно паство, и во сè се трудеше да се покаже за достоен наследник на своите претходници. Во овие тешки мигови за вашите Црква и народ, дозволете ми,

-За мене денес беше извонредно изненадување да го посетам Бигорскиот Манастир на Свети Јован. Едно исклучително богатство за православните верници и за сето човештво. Уште еден повод не само да се биде горд за ова извонредно дело, но и за заедничко чување и промовирање. Ќе се вратам овде набргу, напиша албанскиот претседател Илир Мета во книгата на впечатоци при денешната посета на Бигорски манастир, напиша Мета.