Од Верскиот календар на МПЦ (15.02.2011)

СРЕТЕНИЕ ГОСПОДОВО

По 40 дена од Неговото раѓање, Христос, согласно на Мојсиевиот Закон, бил донесен во Ерусалимскиот храм. Со тоа, Неговата Мајка го извршила обредот на очистување и жртвопринесување. Затоа и ние, по 40 дена по Рождеството (2/15 фебруари) во Црквата го празнуваме Сретение (то ест средбата Господова).
Средбата на Доенчето Христос со старецот Симеон и пророчицата Ана (Лк. 2, 22-36), е главен настан на овој празник. На Симеон му било претскажано од Светиот Дух, дека тој нема да ја види смртта, додека не го види Господа Христа, и инспириран со Духот тој дошол во Храмот, каде што го сретнал новородениот Месија, Го зел в раце и ги произнесол зборовите кои до ден денес ние ги пееме во крајот на секоја Вечерна:

Сега го отпушташ во мир Својот слуга, Владико, според Своите зборови; зашто моите очи го видоа Твоето спасение, што си го приготвил пред лицето на сите луѓе. Светлина за да ги просветува незнабошците, и слава на Својот народ, Израилот (Лк. 2, 29-32).

Св. Симеон исто така претскажал дека Исус ќе биде знак на противење. и за паѓање и подигнување на многумина во Израилот и дека Мајката Божја ќе пострада поради својот Син. Пророчката Ана присуствувала на сето тоа и пријдувајќи, го славела Господа и зборувала за Него на сите кои го очекувале избавувањето во Ерусалим.
Во богослужењето на празникот се нагласува, дека Христос, Синот и Словото Божјо, од Кого е создаден сиот свет, сега, како доенче, лежи на рацете на старецот; Тој, кој го дал Законот, сега Самиот го исполнува како дете човечко.

Прими го Симеоне, Оној кој што постана младенец, кого Мојсеј во мракот, како давател на законот однапред го видел, а сега се покорува на законот. Тој е Оној преку кого законот говореше. Тој е Оној којшто е проречен преку пророците: да му се поклониме на Тој кој што поради нас се овоплоти и го спаси човекот.
Нека се отворат денес небеските врати, зашто беспочетната Реч Божја, се овоплотува во времето не отстапувајќи од своето божество: како четриесеттодневен младенец од мајка Дева доброволно се донесува во законитата црква, и примајќи го в раце старецот замоли Господарот да го отпушти слугата, зашто очите негови го видоа Твоето спасение: Доаѓајќи во светот за да го спасиш човечкиот род, Господи, слава Ти (стихири на празничната Вечерна).

Вечерната и Утрената на празникот изобилуваат со песнопеења на истата тема. Во Божествената Литургија од строфите од Богородичниот акатист се образуваат прокимени, а зборовите на старецот Симеон се стихови при пеењето на Алилуја. Евангелските читања раскажуваат за Сретението, старозаветните читања на Вечерната ни напоменуваат за Законот за очистување од книгата на Левитите, за видувањето на Трисветиот Господ во Храмот од страна на пророкот Исаија, и за дарувањето на верата на Египјаните, предскажано од истиот пророк, кога прорече дека кога светлината Господова ќе ги просвети незнабошците (Лк. 2, 32).
Инспирани и водени од Светиот Дух, како и св. Симеон Богопримец, верниците, исто така, можат да го имаат своето сопствено сретение со Господа и да сведочат дека и нив Господ може да ги отпушти бидејќи нивните очи го виделе Божјото спасение во Лицето на Христа.

Радувај се, благодатна Богородице Дево, зашто од Тебе изгреа Сонцето на правдата - Христос нашиот Бог, Кој ги просвети оние што беа во мракот. Весели се и ти, старче праведен, зашто си Го примил во прегратките Ослободителот на нашите души, Кој ни дарува воскресение (тропар).
Девствената утроба си ја осветил со своето раѓање, и рацете на Симеон си ги благословил, како што доликуваше: си не претекнал и сега си не спасил Христе Боже: дај им мир на луѓето во војна и укрепи ги православните христијани што си ги возљубил, зашто си единствен Човекољубец (кондак).

 Издавач: КАНЕО

при Дебарско- кичевска епархија - Охрид

+++

Историја на празнувањето на Сретението Господово

 14/02/2015   Поуки - совети

Согласно со заповедта дадена од Бога на Мојсеј „Посвети ми го секое првородено, кое ја отвара секоја утроба…“ (2Мој. 13, 2), св. Богородица, „кога се навршија деновите на нејзиното очистување, според законот на Мојсеја“ (Лука 2, 22), го донела младиот Исус во Ерусалимскиот храм за „да Го претстават пред Господа“ (Лука 2, 22).

Својот почеток празникот Сретение Господово го има од периодот на VI-V век. Во западната богослужбена традиција бил наречен „ Очистување на Пресвета Богородица “ и сметан за богородичен празник. Некои истражувачи го сметаат за прв богородичен празник. Во Ерусалим тој празник бил одбележуван со релевантна торжественост уште во времето на шпанската монахиња Етерија (IV век), но сметан за Господов. До префрлањето на празникот Рождество Христово од 6 јануари на 25 декември, Сретението Господово било одбележувано на 15 февруари. Последователно, подоцна бил префрлен на 2 февруари. Во Константинопол, според Павел Дјакон (VIII век), воведувањето му станало за време на императорот Јустинијан Велики (†565). Најверојатно станало по повод епидемијата на чума што станала во византискиот дворец, во 542 година и големиот земјотрес во Антиохија. Веројатно, празникот се празнувал и порано, а императорот Јустинијан Велики го утврдил празнувањето на 2, наместо на 15 февруари и наредил да се празнува низ целата империја.
Во Западната црква празнувањето на Сретението станувало со свечени поворки, проследени со запалени факли. Некои истражувачи тоа го сврзуваат со зборовите на св. Симеон Богопримец „Светлина за просвета на незнабошците“ ( Лука 2.32 ). За таквите поворки со факли, на Исток, навестува монахињата Егерија во своите „Патеписи“. За такви факли (светилници) подготвени од благочестивата римјанка Икелија, за празникот, спомнува и св. Кирил Скитополски во житието на Ава Теодосиј ( †529 ).
Предпразненството на празникот Сретение Господово се состои од еден ден, одданието се празнува на 9 февруари.
Празникот Сретение Господово истовремено е и Богородичен и Господов празник, и со тоа се разликува од останатите празници. Тропарот „Радувај се, благодатна Богородице, Дево…“, се однесува на Мајката Божја, а кондакот „Христе Боже, Кој со Твоето раѓање ја освети утробата на Дева, и ги благослови рацете Симеонови…“, се однесуваат на Господ Исус Христос.
Како автори на химните на празникот се сметаат: Андреј Пир (†140), св. Андреј Критски (†726), Константинополскиот патријарх Герман (†740), св. Јован Дамаскин (†750), св. Козма Мајумски (†776) и др.

Извор: ЛИТУРГИКА, Архимандрит Авксентиј,
превел: богослов Дамјан Трпкоски