Црковниот живот на просторите на Дебарско-кичевската епархија има свои корени уште од ранохристијанскиот период, но особен печат, како своја „домашна“ црква, остава Охридската архиепископија. Иако не секогаш била во својот најголем подем, и не секогаш била раководена од свои словенски архиереи, споменот за неа и духовните традиции што таа ги испишала врз „плочките од срцето“ на верниот народ никогаш...

Борба се одвива смерна
Да се надмине се што обременува,
Поука да ни   биде тоа спремна
Употреблива и во новата година.

Не само случки минуваат пред нас Туку и сакани лица незаборавни,

 Тивко е и студено. Во очите и околу срцата.
Само беззаконието е живо, разиграно и „насмеано“ – сеприсутно и камуфлирано во одеждите на секојдневието. Повиено во пелените на навиките, закрилено со топлината на „традицијата“, запакувано во тренди амбалажата на модерноста и напредокот, и како такво е

Апостолот го прикажува отсуството на љубов како еден вид онтолошка празнина: без љубов „ќе бидам само бакар што ѕвони, или кимвал што ѕвечи“; она што го правам или она што сум без љубовта „не ми служи за ништо“; без љубовта „ништо не сум“.
На прв поглед ова е тешко за разбирање, меѓутоа Светите отци ни даваат едномислено разјаснување.

Ако добро размислам, сè околу мене е поврзано со овој збор. Уште од првиот мајчински поглед и начинот на кој ме гледаше кога бев мал, до татковите поуки и семејната атмосфера која владее во нашиот дом – сè е поврзано со љубовта. Родителите уште од мал ме учеа да си ги сакам пријателите и соучениците… Се сеќавам, и уште се смеам на една случка од второ одделение, кога сакав да разделам две деца од осмо одделение кои се караа.

Само ослободени од своите помисли, идеи и желби, ќе можеме да живееме исчистени, во присуство Божјо! Послушание, значи да ја скротиме нашата сопствена, индивидуална волја. Во секојдневниот живот, тоа значи, да бидеме подготвени да се одречеме од нашите идеи, за да се ослободиме од мрачната и мизерна борба што ја водиме против страстите.

 Христос рече: Ако некој ...не ги намрази татка си и мајка си, жената и децата свои, па дури и душата своја, тој не може да биде Мој ученик (не може да Ме следи) (Лука, 14, 26). Ова Слово Господово е многу сериозно. Не станува збор за една кариера и за дребните нешта од овоземниот живот, туку за совладување на страстите и гревовите на овој свет, за да живееме вечно со Отецот.

Со послушание, нашето срце и нашиот дух ќе се прошират бескрајно. Со послушание, нашиот живот станува особено осветен, дури и во најдлабокиот сон! Со послушание се бориме против страстите, така што ниедна страсна помисла да не може да нè зароби! Послушанието е совршено ослободување од сопствената волја!

Штo сака Бoг, браќа, тoа и гo oткрива на луѓeтo, а штo нe сака Oн, тoа oстанува нeoткриeнo. Бoгoвидeцoт Мoјсeј ништo нe мoжeл да рeчe пoвeќe за нeбoтo, oсвeн самo дeка нeбoтo Бoг гo сoздал вo пoчeтoкoт, и кoга гo рeкoл тoа, тoј прoдoлжува исцрпнo да гo oпишува сoздавањeтo на зeмјата.

„Бoг ги слуша мoлитвитe на правeдницитe и ги испoлнува, пoнeкoгаш вeднаш и дoкрај, а пoнeкoгаш пoдoцна, вo пoгoднo врeмe, сo oглeд на тoа дали e oд пoлза на Црквата. Сo други збoрoви: испoлнувајќи ги мoлитвитe на правeдницитe, Бoг гo има вo прeдвид или спасeниeтo на eдeн чoвeк, или

Кога го собираме нашиот ум, секој од нас, нека го помоли Бога да ни даде дух на послушание на Неговата волја и сите да нè благословува. Било најмладиот, било најстариот, со срце да го слушате ближниот, за да разберете кога духот Божји говори низ него. Еден дваесетгодишен ѓакон – Свети Атанасиј Велики – а не патријарсите, ниту епископите или другите маченици, беше оној

Така, многумина заведувала и ги привлекувала кон себе. Но, никогаш не го исполнувала ветеното. Секој што ќе ѝ се приближел го губел паметот и станувал нејзин слуга и роб. И додека се трудел, како да ѝ угоди и да ја задоволи, доаѓале војниците на некој голем цар, го убивале и го закопувале. Потоа, таа заведувала други, кои ги снаоѓала истата судбина.

Пораката на ангелите за време на ноќта на Рождеството Господово, ноќта на Божественото вочовечување е една порака на мир: Слава на Бога во височините и на земјата мир – на земјата да дојде мир и да остане. Со голема болка, секој од нас гледа дека овој мир не постои ниту во нашите домови, ниту во нашите општества, ниту, нормално, во вселената, во овој свет, ниту, за жал, во нашите срца. Но, токму овој мир го претставува потребното и за општествениот и за личниот живот и усовршување.

1. Неисправните мерила се одвратни пред Господа, а точните мерки Нему Му се угодни.
2. Ќе дојде ли гордоста, ќе дојде и срамот, но мудроста е со смирените. Праведниот, умирајќи остава сожалување; а смртта на нечестивите е ненадејна и радосна.
3. Непорочноста на простодушните ќе ги раководи, а лукавството на подмолните ќе ги погуби.

„Нашите светители поседуваат Божествена правда наместо човечка,“, ми одговори.
„А што е божествена правда?“, повторно прашав.
Вака ми објасни:

Го нарекуваат „подвижник од градот“. Готви сам, храмот во митрополијата го чисти самиот, не користи мобилен телефон, ретко зборува и на фиксниот телефон. Оди во Атина само за да учествува на Синодските седници користејќи ги автобусите од јавниот превоз, ги обиколува околните села од неговата митрополија одејќи пеш и има заборавено што се тоа скапи архиерејски одежди. „Јас сум еден калуѓер“, вели самиот тој.

По извесно време ги видов како си одат. Сега беа сосема поинакви. Молчаливи, замислени се спуштаа низ патеката. Излегов и ја прашав старицата: „Кои беа овие, кои дојдоа?“ – „Дојдоа некои луѓе, едниот раскопчан, другиот без кошула, третиот на кратки пантолони… Влегоа и викаа, и едниот од нив ми рече: ,Старицо, ќе нѐ примите ли вакви какви што сме?‘ – ,Манастирот не е мој. Тој е на Богородица‘ – им рекла таа. ,И тие влегоа‘“.